ایران مشاوره اولین مرجع مشاوره تحصیلی تلفنی کشور
نحوه اداره کلاس های درس پایه های مختلف از جمله مقطع ابتدایی، یکی از چالش های همیشگی کادر آموزشی مدارس بوده است. در سال های اخیر موضوعی با عنوان طرح درس به سیستم آموزشی مدارس راه پیدا کرده که با استفاده از آن می توان تمام بخش های تعلیم و تربیت دانش آموزان را مدیریت کرد. در واقع طرح درس یک سناریوی آموزشی به منظور سازمان دهی بهتر آموزش و یادگیری دانش آموزان می باشد.
در نتیجه در با تنظیم طرح درس می توان به افزایش کیفیت آموزش مخصوصا در مقطع ابتدایی پرداخت. لازم به ذکر است که طرح درس که توسط روانشناسان حوزه آموزش و پرورش ارائه شده، در انواع قالب های روزانه، ماهانه و سالانه نوشته می شود.
طرح درس یک چارچوب منظم برای مدیریت بهتر کلاس می باشد که در انواع روزانه، ماهانه و سالانه توسط معلم تهیه می شود.
فهرست محتوا
طرح درس ابتدایی چیست؟
از آن جایی که ورود دانش آموزان به حوزه آموزش و پرورش در مقطع ابتدایی صورت می گیرد و این دوره در شکل گیری شخصیت کودک نقش به سزایی دارد. بنابراین داشتن یک برنامه ریزی درست برای مدیریت کلاس در این مقطع از موضوعات بسیار مهم می باشد. یکی از راهکارهای مربوطه برای رفع این چالش استفاده از طرح درس ابتدایی توسط معلمان می باشد که برای استفاده بهینه از زمان کلاس تنظیم می گردد.
طرح درس در واقع یک چارچوب منظم شامل تمام رفتارهای و فعالیت های معلم در کلاس می باشد تا او بتواند کلاس را به خوبی مدیریت کرده و به موقع کلاس را به اتمام برساند. فرم مربوط به طرح درس را می توان از مدیر مدرسه یا برخی سایت های مربوطه دریافت کرد و همچنین آموزگار هم می تواند آن را شخصا برای مدیریت کلاس خود تهیه کند.
همانطور که در مقدمه اشاره شد طرح درس دارای انواع روزانه، ماهانه و سالانه می باشد که در ادامه نحوه نگارش هر کدام را توضیح خواهیم داد.
نحوه نگارش طرح درس روزانه ابتدایی
یکی از انواع موارد طرح درس در مقطع ابتدایی، طرح درس روزانه می باشد. این طرح برنامه ای است که برای یک جلسه کلاس و با جزییات زیاد تنظیم می شود. به صورتی که در این چارچوب روزانه تمام رفتارهای معلم و دانش آموزان را شامل می شود. اما برای تنظیم و نگارش طرح درس روزانه ابتدایی با یک سری مسائل مانند موارد زیر را در نظر گرفت.
- مشخصات کلی: اولین بخش طرح درس مربوط به مشخصات کلی می باشد که شامل شماره طرح درس، نام و موضوع درس، مدت زمان جلسه برای تدریس و حضور غیاب، تعداد دانش آموزان، تاریخ برگزاری کلاس و … می باشد که در ابتدای کاربرگ مربوطه نوشته می شود.
- اهداف کلی: در این بخش منظور از هدف کلی انتظار او از نتیجه فعالیت های او در آن جلسه از کلاس می باشد.
- ابزارهای آموزشی: تعیین و تهیه ابزارهای آموزشی مناسب با توجه به ویژگی های دانش آموزان، میزان استعداد آن ها و امکانات موجود جهت تسهیل یادگیری دانش آموزان
- روش تدریس: معلم به منظور دستیابی به اهداف آموزشی مشخص شده یک روش تدریس انتخاب می کند. روش تدریس انتخابی توسط معلم بایستی خلاقانه و متناسب با ویژگی های دانش آموزان باشد.
- ارزشیابی تشخیصی: معلم پیش از شروع مطالب جدید باید از یادگیری مفاهیم جلسات گذشته توسط دانش آموزان اطمینان حاصل کند. برای این منظور معلم می تواند از سوال شفاهی یا آزمون کتبی استفاده کند.
- آماده سازی: معلم فعالیت هایی به منظور جلب توجه و افزایش تمرکز دانش آموزان برای یادگیری درس جدید انجام می دهد.
- ارائه درس: مهم ترین بخش هر جلسه کلاس مربوط به ارائه درس می باشد که در این قسمت معلم با استفاده از همه امکانات موجود سعی در آموزش مطالب به دانش آموزان می کند.
- فعالیت های تکمیلی: پس از پایان ارائه درس، معلم به منظور یادگیری بهتر مطالب فعالیت هایی را برای دانش آموزان تعیین می کند. مانند تکلیف شبانه، کار تحقیقاتی، پرسش شفاهی
- ارزشیابی تکوینی: در این قسمت معلم جهت ارزیابی کار خود و میزان یادگیری دانش آموزان ارزشیابی انجام می دهد. این ارزشیابی بررسی تمرینات دانش آموزان و رفع اشکال آن ها می باشد.
نحوه نگارش طرح درس ماهانه ابتدایی
یکی دیگر از انواع طرح درس ها در مقطع ابتدایی، طرح درس ماهانه می باشد که باید توسط معلمان مقطع ابتدایی اول هر ماه تنظیم شود. با این طرح درس انواع روش های تدریس، فعالیت دانش آموزان و .. مشخص می گردد. تعیین طرح درس ماهانه موجب ارتقا و بهبود آموزش به دانش آموزان و مدیریت هر چه بهتر کلاس و فعالیت های آموزشی می شود. به همین دلیل برای تنظیم یک طرح درس ماهانه خوب باید یک سری نکات را در نظر گرفت.
- اهداف جزئی و کلی آموزش مشخص شود و برای اجرای آن ها برنامه ریزی مناسبی صورت گیرد.
- معلم باید مطالبی که می خواهد در ماه آتی به دانش آموزان آموزش دهد را مشخص کند.
- مدت زمان لازم برای تدریس هر موضوعی باید تعیین شود.
- اگر معلم برای آموزش قصد استفاده از ابزارهای خاصی دارد، این وسایل باید تهیه و آماده گردند.
- معلم باید از روش ها و تکنیک هایی استفاده کند که میزان انگیزه دانش آموزان را افزایش دهد.
- در نهایت هم نحوه ارزشیابی و برگزاری امتحان تعیین می گردد تا میزان یادگیری دانش آموزان مشخص شود.
نحوه نگارش طرح درس سالانه ابتدایی
طرح درس سالانه مقطع ابتدایی برای یک سال تحصیلی از مهر ماه تا خرداد ماه تنظیم می شود و معلم پیش از آغاز سال تحصیلی، دیدگاه کلی خود از سال تحصیلی پیش رو را مشخص می کند. برای نگارش بهتر طرح درس سالانه ابتدایی پیش از آغاز سال تحصیلی به بررسی کتاب درسی مورد تدریس خود بپردازد و با توجه به مطالب موجود در کتاب، تعداد جلساتی این درس و … به تهیه و تنظیم طرح درس بپردازد. برای نگارش یک طرح درس سالانه مناسب بایستی نکات زیر را در نظر گفت.
- تهیه تقویم: برای یک سال تحصیلی باید یک تقویم به منظور تعیین تعداد جلسات و ساعت های تدریس و روزهای تعطیل رسمی تهیه گردد.
- تقسیم محتوا آموزشی و تدریس: محتوای آموزشی یک سال تحصیلی را می توان به سه دوره سه ماهه تقسیم کرد و در هر دوره به تدریس مطالب مشخص شده انجام گیرد.
- تعیین هدف برای هر جلسه آموزشی: معلم بایستی هدف خود از تدریس در هر جلسه را مشخص کند تا به وسیله آن بتواند به ارزیابی کار خود بپردازد.
- تعیین فعالیت های آموزشی دیگر: معلم به منظور فهم بهتر مطالب برای دانش آموز بایستی تمریناتی را در نظر بگیرد یا می تواند جلساتی از طول سال تحصیلی را به مرور دروس گذشته یا رفع اشکال اختصاص دهد.
مزایای نوشتن طرح درس ابتدایی
همان طور که در مقاله اشاره شد، طرح درس ابتدایی به سه نوع روزانه، ماهانه و سالانه تقسیم می شود. طرح درس باید به گونه ای نگارش شود که زمان و امکانات موجود را به خوبی مدیریت نماید. همچنین با استفاده از آن می توان به رزشیابی دانش آموزان پرداخت و میزان تاثیر روش تدریس انتخابی را بررسی کرد. به طور کلی نگارش یک طرح درس مناسب مزایای زیادی دارد که برخی از آن ها عبارت اند از:
- مدیریت بهتر زمان کلاس و جلوگیری از ایجاد بی نظمی
- استفاده بهتر از امکانات موجود و در نتیجه آموزش بهتر مطلب به دانش آموزان
- ارزشیابی دانش آموزان به منظور سنجش میزان آموخته های آن ها
- انجام فعالیت های جانبی در جهت افزایش انگیزه در دانش آموزان
- پیش بینی رفتار دانش آموزان و سوالاتی که ممکن است مطرح کنند
- افزایش بازدهی کلاس و کیفیت مطالب آموزش داده شده
دانلود فایل نمونه طرح درس
همانطور که گفته شد طرح درس با توجه به نیاز معلم به 3 صورت روزانه، ماهانه و سالانه طراحی و تهیه می شود. در ادامه فایل دانلودی سه نمونه طرح درس از دروس ابتدایی انتخاب شده و در اختیار شما قرار گرفته است. بررسی این نمونه ها می تواند الگویی برای طراحی طرح درس برای سایر دروس نیز باشد.
| دانلود فایل نمونه طرح درس | |
| پایه تحصیلی | دانلود فایل نمونه طرح درس |
| ابتدایی | نمونه طرح درس کتاب علوم
(جهت دانلود بر روی عبارت فوق کلیک نمایید.)
نمونه طرح درس کتاب مطالعات اجتماعی (جهت دانلود بر روی عبارت فوق کلیک نمایید.)
نمونه طرح درس کتاب هدیه های آسمانی (جهت دانلود بر روی عبارت فوق کلیک نمایید.) |
سوالات متداول
1- طرح درس ابتدایی به چند دسته تقسیم می شود؟
طرح درس ها در سه قالب روزانه، هفتگی و ماهانه نوشته می شوند.
2- طرح درس ابتدایی چطور نوشته می شود؟
راهنمای نگارش طرح درس ابتدایی در متن این مقاله توضیح داده شده است.
3- چطور میتوان طرح درس ابتدایی را دانلود کرد؟
جهت دریافت نمونه طرح درس های مقطع ابتدایی میتونید به متن مقاله مراجعه نمایید.
سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…
