روش صحیح مطالعه زیست شناسی

زیست شناسی یکی از دروس تخصصی رشته تجربی می باشد که تاثیر بسزایی در موفقیت دانش آموزان این رشته برای شرکت در امتحانات نهایی و داوطلبان کنکور سراسری دارد. تصور عموم بر آن است که زیست شناسی درسی کاملا حفظی می باشد اما موضوع به صورت مطلق برقرار نبوده و این درس از جمله دروس مفهومی به شمار می رود . بنابراین نه تنها لازم است برای مطالعه آن زمان بیشتری صرف شود بلکه می بایست روش صحیحی برای مطالعه اتخاذ گردد تا در کسب نتیجه مطلوب به دانش آموزان کمک کننده باشد. روش های مختلفی جهت مطالعه این درس وجود دارد که در این مقاله قصد داریم تعدادی از این روش ها را شرح دهیم.

روش صحیح مطالعه زیست شناسی

مطالعه کردن مانند هر امر دیگری مستلزم دست یابی به روش های صحیح و اثر بخش آن می باشد تا به این وسیله بتوان از کوتاه ترین راه و کم ترین زمان ممکن نتیجه دلخواه را کسب کرد. البته بحث مطالعه و درس خواندن را نمی توان به یک یا چند روش محدود نمود چرا که ممکن است هر شخص بر مبنای اصول شخصی خود، یک روش خاص را در پیش بگیرد. اما به طور کلی برای این که مطالعه در جهت صحیح خود پیش برود و از اتلاف زمان جلوگیری شود، شیوه هایی توسط کارشناسان، مشاوران و افراد موفق در این زمینه ارئه شده است که می توان با الگو قرار دادن آن ها، به یک روش مفید و اصولی و مختص هر شخص دست یافت. علاوه بر این، شیوه مطالعه درس زیست شناسی برای امتحانات و کنکور با یکدیگر متفاوت می باشد. برای آشنایی با شیوه های درست مطالعه این درس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

شیوه اصولی مطالعه زیست شناسی برای ایام امتحانات 

بسیاری از دانش آموزان با نزدیک شدن به دوره امتحانات، دچار استرس می گردند. راه مقابله با این استرس آماده شدن و یادگیری نحوه صحیح مطالعه هر درس می باشد. زیست شناسی یکی از این دروس است که برای دستیابی به نتیجه مطلوب در آن باید از شیوه های مناسب مطالعاتی بهره گرفت. در این بخش به ارائه نکاتی راه گشا که برای یادگیری درس زیست شناسی جهت موفقیت در امتحانات بسیار کمک کننده باشد، می پردازیم:

داشتن برنامه و توجه به مدیریت زمان

یکی از عواملی که شانس موفقیت در درس زیست شناسی را بالا می برد، داشتن برنامه مطالعاتی و زمان بندی برای مطالعه هر بخش می باشد. مهارت مدیریت زمان می تواند از هدر رفتن زمان و پرداختن بیش از حد به بخش هایی که به نسبت دارای اهمیت کمتری می باشند، جلوگیری شود. البته ن گفته نمایند که کل بخش های کتاب درسی حتی مباحثی که به ظاهر بی اهمیت هستند می بایست مورد مطالعه قرار بگیرند. برنامه ریزی روزانه برای این که بدانید در چه زمان هایی درس بخوانید، بسیار حائز اهمیت می باشد. همچنین از به تعویق انداختن مطالعه و واگذاری آن به شب امتحان خود داری کنید، زیرا نتیجه ای جز خستگی و فراموشی را در پی نخواهد داشت.

مطالعه مداوم کتاب درسی و خلاصه نویسی ها

شما باید یک برنامه برای مطالعه روزانه این درس داشته باشید، زیرا پرداختن به ابعاد مختلف و حجم بالای مطالب زیست شناسی در زمان کوتاه امکان پذیر نخواهد بود. سعی کنید در هنگام مطالعه کتاب درسی، در گام اول از روش تند خوانی استفاده نمایید، یعنی یک بار به صورت کلی و اجمالی آن را بخوانید و در مرحله دوم به صورت دقیق کل کتاب را مطالعه کرده و زیر نکات مهم و کلیدی خط بکشید. سپس از خلاصه مباحثی که خوانده اید، حاشیه نویسی کنید. در نهایتT به مرور یادداشت ها و خلاصه نویسی هایی که به هنگام تدریس معلمتان تهیه کرده اید اقدام نمایید.

استفاده از کتاب های کمک آموزشی

استفاده از کتاب ها و منابع کمک آموزشی معتبر و استاندارد جهت تکمیل مطالعه و تثبیت دروس بسیار مفید خواهد بود. توصیه می شود منابعی انتخاب شوند که دارای نمودارها، تصاویر و اشکال مرتبط باشند تا در تجسم مفاهیم و درک بهتر آن ها کمک نمایند. فلش کارت ها ابزار مناسبی جهت مرور در زمان ها و اوقات فراغت دانش آموزان می باشند. این کارت ها را می توانید خودتان بسازید یا تهیه فرمایید. دانش آموزان باید بتوانند بین تصاویر و مفاهیمی که مطالعه کرده اند، ارتباط برقرار کنند، چرا که بخشی از سوالات مطرح شده در امتحان مربوط به تصاویر کتاب می باشند.

مفهومی و ترکیبی خواندن

یکی از مهمترین مسائل در مطالعه درس زیست شناسی، توجه به این نکته است که این درس نباید حفظی تلقی شود. بلکه باید آن را به طور کامل درک کرد. یادگیری بهتر زیست شناسی مستلزم ترکیب هر بخش با موضوع دیگر می باشد. چرا که کلیه مباحث کتاب درسی زنجیروار به یکدیگر مرتبط هستند. بر همین اساس در صورتی که دانش آموزان هر مبحث را به طور تک بعدی مطالعه کنند نتیجه خوبی در پاسخ به سوالات امتحان کسب نخواهند کرد.

جمع بندی مطالب درسی

اختصاص زمانی به جمع بندی مباحث خوانده شده و مرور خلاصه درس های تهیه شده در طول ترم، کلیدی ترین اصل موفقیت در امتحانات زیست شناسی و به خصوص امتحان نهایی می باشد. در این مرحله مطالب درسی می بایست از نظر نیاز به مرور یا بازخوانی دسته بندی شوند. اگر دانش آموزان این نکته را فراموش کنند و برنامه ای برای جمع بندی نداشته باشند، ممکن است در ایام امتحانات با مشکل کمبود وقت مواجه شوند. در این صورت ممکن است نتوانند با استرس ناشی از محدودیت زمان مقابله نمایند و به دلیل عدم تمرکز حواس و پرش ذهن، موفق به مطالعه با دقت در روزهای پایانی نشوند.

آزمون آزمایشی

شبیه سازی جلسه امتحان و پاسخ به تعداد معینی از سوالات در یک زمان مشخص در افزایش آمادگی دانش آموزان برای حضور موفق در جلسه امتحان موثر می باشد. این سوالات را خود دانش آموزان می توانند طرح نمایند یا از آزمون های آنلاین و آماده استفاده کنند.

روش صحیح مطالعه زیست شناسی برای شرکت در کنکور سراسری

زیست شناسی اصلی و تخصصی ترین درس گروه علوم تجربی می باشد. از آن جایی که مطالعه دروس به خصوص درس زیست شناسی برای امتحانات و کنکور با یکدیگر متفاوت است، روش های متنوعی برای خواندن آن ارائه شده اند. از جمله پرسش هایی که اکثر داوطلبان با آن مواجه هستند، این است که مطالعه را از کجا شروع کنم؟ چه مباحثی را بیشتر بخوانم؟ چگونه می توان به درصد مناسبی در این درس دست یافت؟

برای پاسخ به این سوال ها نخست باید توجه کرد که زیست شناسی یکی از دروس مفهومی محسوب می شود. به این معنی که تمام مباحث به هم مرتبط و پیوسته هستند و چنانچه مطلبی برای داوطلب تفهیم نشده باشد، ارتباط آن را با سایر مطالب درک نخواهد کرد.

مهم ترین نکته ای که در بررسی نحوه مطالعه صحیح این درس باید به آن توجه کرد، تعداد دفعات مرور و بازخوانی است. زیست را باید قدم به قدم خواند و به طور مداوم تکرار کرد. این درس درسی نیست که با یک یا چند بار خواندن بتوان به درصد بالایی در کنکور دست پیدا کرد. در ادامه مطلب، از جمله شیوه های اصولی مطالعه درس زیست شناسی برای بالا بردن آمادگی داوطلبان جهت شرکت در کنکور سراسری را شرح می دهیم.

مطالعه و روخوانی اولیه

ابتدا تمام مطالب را در یک روخوانی سریع مورد مطالعه قرار دهید تا یک دید کلی نسبت به هر مبحث به دست بیاورید. اگر در این حین نکته ای توجه شما را جلب نمود، آن را علامت گذاری کنید تا در مراحل بعدی مطالعه خود به این موضوع بیشتر بپردازید. در واقع در این مرحله نیاز به صرف زمان زیاد و مرور هر مطلب به دفعات نمی باشد بلکه صرفا آشنایی با هر عنوان درسی برای فهم آن در فرصت های مجدد مطالعه کافی است.

دقیق خوانی و توجه به تصاویر و شکل ها

پس از این که یک دور مطالب را به صورت کلی مطالعه کردید، در گام بعدی می بایست سطر به سطر مطالب کتاب درسی را به دقت بخوانید و سپس، زیر نکات مهم آن خط بکشید یا آن ها را رنگی کنید. از آن جایی که نمونه سوالات کنکور سال های گذشته نشان داده است که سالانه تعدادی از سوالات به طور مستقیم یا غیر مستقیم از اشکال و تصاویر کتاب طرح می شود، لازم است توجه ویژه ای به این بخش ها داشته باشید. سعی کنید بین مطالبی که مطالعه کرده اید و شکل ها ارتباط برقرار نموده و مفهوم مشترک آن ها را استخراج نمایید.

توجه به قیدها

در سال های اخیر، طراحان سوالات زیست شناسی کنکور توجه ویژه ای به قیدها دارند، بنابراین هنگام مطالعه به نوع استفاده از این قیود در هر بخش توجه داشته باشید. هر چند تعداد این قیدها زیاد بوده و ممکن است باعث سردرگمی داوطلب شود اما فراگیری آن ها همانند سایر قسمت های زیست شناسی مستلزم مفهومی خواندن بوده تا جایی که هر کدام از آن ها در ذهن تثبیت شوند. یکی از راهکار ها برای درک هر قید بررسی علت استفاده از آن می باشد. به عنوان مثال از خودتان سوال کنید چرا در این بخش از واژه اغلب به جای همه استفاده شده است؟

پرسشگر بودن در زمان مطالعه

در هنگام مطالعه صرفا به خواندن هر مبحث و عبور از آن بسنده نکنید، بلکه سعی کنید ذهن خود را با طرح پرسش های مرتبط فعال نگه دارید. به این ترتیب، مطالب خوانده شده را بازنگری و بررسی مجدد کرده اید. از هر بخش که مطالعه می کنید، سوال طرح کنید و با پاسخ دادن به پرسش ها درک عمیقی از آن موضوع برای خودتان ایجاد نمایید. گاهی ممکن است خودتان قادر به پاسخ دادن به این سوال ها نباشید یا جواب خود را در کتاب در کتاب درسی نیابید. در چنین حالتی می توانید از معلم خود یا سایر منابعی که در اختیار دارید کمک بگیرید.

استفاده از کتاب ها جزوات و منابع کمک آموزشی

در مطالعه برای کنکور، مهم ترین و اصلی ترین منبع، کتاب درسی می باشد. اما بدیهی است که تنها استفاده از کتاب درسی برای این که درصد مناسبی را کسب نمایید، کافی نیست. داوطلبان می بایست جهت تکمیل مطالعه خود از معتبرترین و بهترین منابع کنکور تجربی بهره بگیرند. کتاب های کمک آموزشی در دو دسته کلی آموزشی – تشریحی و آموزشی – تستی جای می گیرند. متقاضیان شرکت در کنکور سراسری می توانند بر اساس نیاز خود هر کدام از این دسته منابع را تهیه نموده و مورد مطالعه قرار دهید.

تست زنی

تست زنی پراهمیت ترین مرحله مطالعه زیست شناسی برای کنکور می باشد. برای اقدام به حل تست های هر بحث توجه به چند نکته ضروری می باشد. نخست این که تست های مربوط به هر مبحث می بایست حتما پس از پایان مطالعه آن زده شود. دومین نکته، مطالعه درسنامه خلاصه و جامعی است که معمولا در کتاب های تستی و پیش از شروع پرسش ها ارائه می شود. سوم این که تست زنی فرآیندی تکنیکی بوده و داوطلبان باید علاوه بر آن که به طور دقیق مطالب را می خوانند، روش ها و تکنیک های صحیح تست زنی را نیز فرا بگیرند تا بتوانند در زمان تعیین شده به تست ها پاسخ دهند.

شیوه درست مطالعه زیست شناسی برای دوران جمع بندی کنکور سراسری

برای این که مطمئن شویم مطالعه سودبخشی را در طول سال داشته ایم و می توانیم از دانش خود برای موفقیت در کنکور استفاده کنیم، می بایست به بررسی آموخته های خود اقدام نماییم. یکی از راه های بررسی، جمع بندی مطالب در یک مرحله زمانی از دوران مطالعاتی می باشد. در زمان جمع بندی داوطلبان به دو دسته تقسیم می شوند. دسته اول کسانی هستند که از زمان خود استفاده کرده و مطابق برنامه خود مراحل مطالعاتی خود را پشت سر گذاشته و اکنون به جمع بندی رسیده اند.

گروه دوم داوطلبانی هستند که بنا به دلایل مختلف زمان خود را از دست داده و سطح علمی خوبی برای حل تست های این درس ندارند. دوران جمع بندی برای کلیه شرکت کنندگان کنکور سراسری آخرین فرصت جهت رسیدن به نتیجه مناسب می باشد. اگر چه نحوه جمع بندی و مراحل آن برای هر دو دسته یکسان است اما مسلما این دو گروه سرعت عمل مشابهی نخواهند داشت. فرآیند جمع بندی برای درس زیست شناسی در روشی پیشنهادی شامل مراحل زیر می باشد:

بررسی وضعیت داوطلب و ارائه برنامه ای مناسب با توجه به شرایط او

یک دید کلی از وضعیت کنونی خود به دست آورید. به عنوان مثال، بررسی کنید که کدام مباحث را نخوانده اید یا برای کدام مطالب تست نزده اید. در کدام سرفصل نقاط قوت بیشتری دارید و در کدام موضوعات ضعیف تر هستید. موضوعاتی که لازم است برگردید و بار دیگر به صورت ترکیبی و ارتباطی با سایر مطالب مطالعه نمایید را شناسایی کنید. اگر چه در نظر برخی از متقاضیان این امر به ظاهر وقت گیر و بیهوده است اما با انجام آن قادر خواهید بود که با توجه به موقعیت واقعی خود، یک برنامه اصولی و قابل اجرا تنظیم کنید.

شناسایی منابع مناسب برای دوران جمع بندی

دوران جمع بندی یکی از طلایی ترین زمان های داوطلبان محسوب می شود که اگر برنامه مطالعاتی مناسبی برای این دوره در نظر گرفته شود، احتمال موفقیت آن ها را چندین برابر خواهد کرد. نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که در دوران جمع بندی، فرصتی برای مطالعه به صورت آموزشی نیست و می بایست از کتاب ها و منابعی استفاده کرد که به صورت مروری و خلاصه گردآوری شده اند.

پس از این که مشخص کردید چه کتاب هایی برای جمع بندی مناسب تر هستند و مطالعه زیست شناسی را نیز در برنامه روزانه خود گنجاندید، می توانید شروع به جمع بندی کنید. اکنون شما باید بتوانید از مطالبی که خوانده اید به بیان خودتان بنویسید. در هیچ از یک از مراحل مطالعاتی خود، بررسی و تجسم شکل ها و تصاویر کتاب درسی را فراموش نکنید. توجه به مباحث ساده تر و مهم تر در زمان کم باقی مانده می تواند بسیار مفید باشد.

زیست شناسی یکی از دروس تخصصی رشته علوم تجربی است که دارای ضریب و اهمیت بالایی در امتحانات مدارس و کنکور گروه علوم تجربی می باشد. بنابراین آگاهی از شیوه های صحیح برنامه ریزی و مطالعه این درس یکی از اصلی ترین عوامل موفقیت داوطلبان در کسب نتیجه مطلوب به شمار می رود.

انتخاب منابع مفید و استفاده از ابزارهای مطالعاتی مناسب از جمله شرکت در کلاس های تدریس خصوصی زیست شناسی می تواند برای دانش آموزان و داوطلبان کنکور رشته تجربی کاربردی باشد. همچنین به متقاضیان توصیه می گردد به بررسی سوالات کنکور علوم تجربی اقدام نمایند، چرا که این امر در آشنایی بیشتر با سوالات کنکور سراسری تجربی برای کسب آمادگی داوطلبان و ارتقای شانس موفقیت آن ها موثر خواهد بود.

سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…