ایران مشاوره اولین مرجع مشاوره تحصیلی تلفنی کشور 
یکی از پر مخاطب ترین و محبوب ترین رشته علوم انسانی رشته حقوق است که دلیل این محبوبیت را می توانیم در جذابیت این رشته که ماهیت آن پرداختن به استدلال، منطق، درک قوانین و همچنین بازار کار و درآمد بالای این رشته بیان کرد.
در واقع آثار حقوقی مرتبط با روابط اجتماعی در زمینه های مربوط به روابط میان دولت و مردم همچنین روابط شخصی مردم، همه و همه اختصاص به علم حقوق دارد. علم حقوق نیز با مسائل مربوط به جامعه شناسی، علوم فلسفی و همچنین روانشناسی مرتبط است. هدف اصلی از ایجاد این رشته پرورش متخصصانی مجرب و کارآمد است که بتوانند در زمینه هایی از جمله قضاوت، وکالت، کارشناسی حقوق و سردفتری اسناد رسمی به فعالیت بپردازند.
دانشگاه های آزاد، پیامنور، غیرانتفاعی و علمی کاربردی برای رشته حقوق پذیرش بدون کنکور نیز دارند.
فهرست محتوا
تعریف رشته حقوق
رشته حقوق پرطرفدارترین رشته در میان داوطلبان کنکور علوم انسانی بوده که علت این محبوبیت نیز بازار کار، درآمد و جایگاه اجتماعی فارغ التحصیلان این رشته می باشد. این رشته دارای 2 گرایش کلی به نام های حقوق عمومی (مربوط به مقررات بین دولت و مردم) و حقوق خصوصی (مربوط به قوانین و مقررات میان شهروندان) می باشد. در واقع علم حقوق، مجموعه قواعد و قوانینی است که با هدف ایجاد نظم و برقراری عدالت اجتماعی وضع می شود.
دروس دانشگاهی رشته حقوق
تعداد کل واحدهای درسی رشته حقوق در مقطع کارشناسی 135 واحد درسی می باشد که 20 واحد درسی مربوط به دروس عمومی، 15 واحد درسی مربوط به دروس پایه، 94 واحد درسی مربوط به دروس تخصصی و 6 واحد درسی هم مربوط به دروس اختیاری می باشد. در جدول زیر لیست دروس عمومی، دروس پایه ،دروس اختصاصی و دروس اختیاری را در اختیارتان قرار داده ایم.
| دروس مقطع کارشناسی رشته حقوق | |||
| دروس عمومی | |||
| مبانی نظری اسلام | اخلاق اسلامی | انقلاب اسلامی | تاریخ وتمدن اسلامی |
| آشنایی با منابع اسلامی | ادبیات فارسی | زبان عمومی | تربیت بدنی 1 و 2 |
| دروس پایه | |||
| مقدمه علم حقوق | حقوق اساسی 1 | مبانی علم اقتصاد | مالیه عمومی |
| حقوق جزای عمومی 1 | حقوق مدنی 1 | اشخاص و حمایت از محجورین | مبانی جامعه شناسی |
| عربی | – | ||
| دروس تخصصی | |||
| حقوق اساسی 2 | حقوق جزای عمومی 3 | حقوق سازمان های بین المللی | اصول فقه 1 و 2 |
| حقوق تجارت 1 – اشخاص | حقوق تجارت 3 – اسناد تجاری | حقوق مدنی 2 – اموال و مالکیت | حقوق مدنی 4 – الزامات خارج از قراردادها |
| حقوق مدنی 6 | عقود معین قسمت الف- حقوق مدنی 8- شفعه، وصیت و ارث | متون حقوقی 1- به زبان خارجی | آئین داد رسی کیفری 1 و 2 |
| حقوق بین الملل خصوصی 1 و 2 | حقوق جزای اختصاصی 1 و 2 و 3 | حقوق تطبیقی | حقوق کار |
| حقوق جزای عمومی 2 | حقوق بین الملل عمومی 1 و 2 | حقوق اداری 1 و 2 | متون فقه 1 و 2 و 3 و 4 |
| حقوق تجارت 2- شرکت ها | حقوق تجارت 4 | ورشکستگی | حقوق مدنی 3- کلیات قراردادها |
| حقوق مدنی 5- خانواده | حقوق مدنی7 – عقود معین قسمت ب | آئین دادرسی مدنی 1 و 2 و 3 | متون حقوقی 2- زبان خارجی تخصصی |
| کار تحقیقی 1 و 2 | جرم شناسی | قواعد فقه 1 و 2 | ادله اثبات دعوی |
| پزشکی قانونی | |||
| دروس اختیاری | |||
| بزهکاری اطفال 1 و 2 | کیفرشناسی | حقوق هوایی | اصول روابط بین الملل |
| حقوق ثبت | حقوق بانکی | تامین اجتماعی | احوال شخصیه در فقه عامه |
| تاریخ حقوق | فلسفه حقوق | جامعه شناسی حقوق | حقوق و کامپیوتر |
| حقوق ارتباطات | پلیس علمی | حقوق دریایی | داوری بین المللی |
| آیات الاحکام | حقوق بیمه | اصطلاحات حقوقی به زبان عربی | آمار |
| حقوق بشر در اسلام | دادرسی های اختصاصی کیفری | مالکیت معنوی | کارآموزی قضایی (عملی) |
| رویه قضایی | حقوق قضایی | ||
طول دوره تحصیل
دانشجویان رشته حقوق در مقطع کارشناسی بایستی واحدهای درسی خود را در 8 ترم تحصیلی (معادل 4 سال) با نمره قبولی (حداقل نمره 10) بگذرانند. در صورتی که دانشجویی بنا به هر دلیل توانایی اتمام مقطع کارشناسی در مدت 4 سال را نداشته باشد می تواند تقاضای سنوات خود را به واحد آموزش دانشگاه تحویل داده که در صورت تایید، متقاضی سنوات بایستی برای ترم جدید شهریه بپردازد.
طول دوره تحصیل رشته حقوق در کارشناسی ارشد 5 ترم (معادل 2 سال و نیم) و برای مقطع دکتری نیز 9 ترم (معادل 4 سال و نیم) می باشد. در رابطه با سنوات در مقطع ارشد و دکتری رشته حقوق نیز بایستی به همان شیوه ای که برای مقطع کارشناسی گفته شد، عمل نمود که در صورت تایید سنوات، دانشجو بایستی معادل شهریه نوبت شبانه، برای ترم اضافه شده شهریه بپردازد.
کدام دانشگاه ها در رشته حقوق دانشجو می پذیرند؟
تعدادی از دانشگاه های پذیرنده رشته حقوق به صورت لیست زیر است.
- دانشگاه علامه طباطبایی
- دانشگاه فردوسی مشهد
- مجتمع آموزش عالی گناباد
- دانشگاه غیرانتفاعی مفید قم
- دانشگاه آیت الله حایری میبد
- دانشگاه شهید بهشتی
- دانشگاه شهید چمران
- دانشگاه آیت اله بروجردی
- دانشگاه حکیم سبزواری
- دانشگاه بوعلی سینا
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه بیرجند
- دانشگاه شهید مدنی
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه تهران
- دانشگاه زنجان
- دانشگاه زابل
- دانشگاه رازی
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه شاهد
- دانشگاه شهرکرد
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه قم
- دانشگاه کاشان
- دانشگاه کردستان
- دانشگاه گیلان
- دانشگاه مازندران
- دانشگاه مراغه
- دانشگاه لرستان
- دانشگاه الزهرا
- دانشگاه یزد
- دانشگاه بجنورد
- دانشگاه غیرانتفاعی شهید اشرفی اصفهانی
- دانشکده علوم انسانی حضرت معصومه
- دانشگاه غیرانتفاعی علامه محدث نوری
- دانشگاه غیر انتفاعی شمال/ آمل
- دانشگاه غیر انتفاعی علم و فرهنگ
- دانشگاه غیر انتفاعی امام رضا (ع)
- دانشکده غیر انتفاعی رفاه/ تهران
- دانشگاه بین المللی امام خمینی
توانایی های لازم برای رشته حقوق
فارغ التحصیلان رشته حقوق بایستی مهارت بالایی در استباط و استدلال مسائل، جسارت، خلاقیت و از همه مهمتر فن بیان خوبی برخوردار بوده تا بتوانند به عنوان یک حقوقدان پرونده ها و مسئولیت های حقوقی که به آن ها، محول شده را در چارچوب قانون حل نمایند. یک حقوقدان علاوه بر توانایی استنباط بر پایه ریاضیات بایستی بر زبان و ادبیات فارسی نیز مسلط بوده تا بتواند با بیان روان و قابل فهم، نکات و موارد لازمه را به مخاطبین خود منتقل کند.
ممکن است اخذ مدرک کارشناسی رشته حقوق کار سختی نباشد اما حقوقدان شدن دشواری های زیادی دارد و برای تحقق این هدف، باید به علوم دیگری مانند جامعه شناسی، راونشناسی و علوم فلسفه نیز آشنایی داشت.
لازمه موفقیت در رشته حقوق علاقه مند بودن به مباحث و تحلیل های مربوط به قوانین و مقررات است بنابراین اصلی ترین فاکتور در انتخاب این رشته “علاقه” بوده و نباید صرفا به دلیل اینکه رشته ی برتر علوم انسانی است، آن را انتخاب نمود.
بسیاری از منابع و اصطلاحات رشته حقوق به زبان انگلیسی، فرانسوی و یا عربی بوده و دانشجویان رشته حقوق باید به این زبان ها تا حدودی مسلط باشند. از ویژگی ها مهم دیگری که دانشجویان این رشته باید داشته باشند بایستی به صداقت، امانتداری، داشتن حافظه قوی در زمینه “حفظیات و استنباط”، دقت بالا و جسارت اشاره کرد.
نحوه پذیرش در رشته حقوق
برای ورود به دانشگاه و تحصیل در رشته حقوق می توان از دو طریق با کنکور و بدون کنکور اقدام نمود که در ادامه به جزییات و نکات مربوط به هر کدام پرداخته خواهد شد.
از طریق کنکور
رشته حقوق در زیر گروه 1 کنکور رشته علوم انسانی قرار دارد که در جدول زیر ضرایب دروس این زیر گروه نشان داده می شود.
| ضرایب دروس کنکور برای رشته حقوق (زیر گروه 1) | ||
| نام دروس | ضریب | |
| دروس عمومی | زبان و ادبیات فارسی | 4 |
| زبان عربی | 2 | |
| معارف اسلامی | 3 | |
| زبان انگلیسی | 2 | |
| دروس تخصصی | ریاضی | 2 |
| اقتصاد | 1 | |
| زبان و ادبیات فارسی | 4 | |
| زبان عربی | 4 | |
| تاریخ و جغرافیا | 1 | |
| علوم اجتماعی | 1 | |
| فلسفه و منطق | 3 | |
| روانشناسی | 1 | |
مهم ترین دروس برای پذیرش در رشته حقوق
لازم به ذکر است که از سال 1401 امکان حذف دروس عمومی از کنکور وجود دارد و تا این لحظه طبق آخرین اطلاعیه ها، حذف دروس عمومی از کنکور قطعی است. اما با توجه به مندرجات جدول فوق، می توان گفت مهم ترین دروس برای پذیرفته شدن در رشته حقوق درس های زیر می باشد:
- زبان و ادبیات فارسی
- زبان عربی
- فلسفه و منطق
- معارف اسلامی
علاوه بر موارد بالا بایستی به درس های زبان انگلیسی و ریاضی که دارای ضریب 2 هستند نیز توجه داشت. لازم به ذکر است که همه دروس نامبرده در جدول فوق، می تواند به شانس قبولی در رشته حقوق کمک کند اما بایستی برای درس هایی که ضریب بالاتر دارند، وقت و انرژی بیشتری در نظر گرفت.
رتبه قبولی در رشته حقوق
آگاهی از تراز و درصد دروس قبول شدگان رشته حقوق در کنکور می تواند راهنمای مناسبی برای علاقه مندان به این رشته باشد که در صورت تمایل می توانید با کلیک بر روی لینک از آخرین رتبه قبولی حقوق دانشگاه سراسری و آخرین تراز و رتبه قبولی رشته حقوق دانشگاه آزاد مطلع شوید.
بدون کنکور
تحصیل بدون کنکور رشته حقوق در مقطع کارشناسی در هر دانشگاه با دستورالعمل های متفاوتی اجرا می شود. به طور کلی پذیرش بدون کنکور انواع دانشگاه ها به صورت زیر می باشد.
| پذیرش بدون کنکور رشته حقوق | |
| مقاطع تحصیلی | دانشگاه |
| کاردانی و کارشناسی ناپیوسته | دانشگاه علمی کاربردی |
| کارشناسی پیوسته | دانشگاه های غیر انتفاعی، پیامنور و آزاد |
| کارشناسی ارشد و دکتری | برخی از دانشگاه ها از طریق امتیاز استعداد درخشان (در زمان مقرر بایستی به فراخوان های هر دانشگاه باید مراجعه شود) |
در توضیح جدول فوق بایستی گفت که برای ورود بدون کنکور به مقاطع تحصیلات تکمیلی رشته حقوق، لازم است که با پیگیری اطلاعیه های دانشگاه ها از امکان پذیرش دانشجو از طریق امتیاز استعداد درخشان مطلع گردید. در غیر این صورت علاقه مندان بایستی در آزمون مربوطه (کنکور یا آزمون فراگیر پیامنور) شرکت کنند.
ادامه تحصیل در رشته حقوق تا چه مقطعی امکان پذیر است؟
اگر علاقه مند به تحصیل در رشته حقوق هستید لازم است بدانید که امکان تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری فراهم است. همچنین در قسمت زیر می توانید گرایش های رشته حقوق در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری را مشاهده نمایید.
| گرایش های رشته حقوق در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری | |||
| کارشناسی ارشد | |||
| حقوق خصوصی | حقوق ارتباطات | حقوق ثبت اسناد و املاک | گرایش حقوق اسناد و قراردادهای تجاری |
| گرایش حقوق بین الملل | گرایش حقوق جزا و جرم شناسی | گرایش حقوق کیفری اطفال و نوجوانان | گرایش حقوق عمومی |
| گرایش حقوق نفت و گاز | گرایش حقوق بشر | گرایش حقوق مالکیت فکری | گرایش حقوق اقتصادی |
| گرایش حقوق دادرسی اداری | گرایش حقوق محیط زیست | گرایش حقوق تجارت بین الملل | گرایش حقوق خانواده |
| گرایش حقوق تجاری اقتصادی بین المللی | گرایش حقوق شرکت های تجاری | گرایش مدیریت دادگستری | گرایش مدیریت نظارت و بازرسی |
| گرایش مدیریت اصلاح و کیفرهای قضایی | گرایش حقوق حمل و نقل | گرایش حقوق سردفتری | گرایش فقه و حقوق جزا |
| گرایش اقتصادی | گرایش حقوق تجارت الکترونیکی | گرایش حقوق مالی | – |
| دکتری | |||
| گرایش حقوق عمومی | گرایش حقوق جزا و جرم شناسی | گرایش حقوق بین الملل عمومی | گرایش حقوق خصوصی |
| گرایش حقوق خصوصی | گرایش حقوق خصوصی | گرایش فقه و حقوق جزا | – |
بازار کار و درآمد رشته حقوق
در رابطه با بازار کار رشته حقوق لازم است به اطلاعتان برسانیم که فارغ التحصیلان این رشته با توجه به میزان توانمندی هایشان و دیگر مواردی که در ابتدای مطلب به آن اشاره کردیم می توانند در شغل هایی از جمله مثل وکالت دعاوی دادگستری، مشاور حقوقی بانک ها، شهرداری ها، شرکت ها و وزارتخانه ها و سردفتری دفاتر اسناد رسمی جذب بازار کار شوند و کسب درآمد کنند. میزان درآمد این دسته از افراد کاملا به میزان دانش و مهارت شخص در حل و فصل پرونده ها و موضوعات محوله می باشد.
همانطور که می دانید مهمترین زمینه شغلی این رشته، وکالت بوده که لازمه آن دریافت پروانه وکالت است. برای اخذ این پروانه لازم است که فارغ التحصیلان پس از دریافت مدرک کارشناسی در “آزمون وکالت” شرکت کرده که در ادامه جزییات مربوط به آن تشریح می شود. همچنین توجه داشته باشید که فارغ التحصیلان مقطع دکتری که در دانشگاه های معتبر تحصیل کرده اند، می توانند به تدریس در مراکز علمی بپردازند.
آزمون وکالت چیست؟
دریافت پروانه وکالت یکی از اهداف دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته حقوق بوده که برای تحقق آن ابتدا بایستی در آزمون وکالت شرکت کنند. آزمون وکالت هر ساله دو بار و از طریق دو نهاد کانون وکلای دادگستری و مرکز مشاوران حقوقی قوه قضائیه برگزار می‌شود و در صورت قبولی در این آزمون، پذیرفته شدگان پس از گذراندن دو سال دوره کارآموزی می توانند برای کسب پروانه وکالت اقدام نمایند. اخذ پروانه وکالت برای فعالیت در حرفه وکالت لازم بوده که فارغ التحصیلان رشته های حقوق، فقه و مبانی حقوق اسلامی بایستی برای گرفتن این مدرک، در آزمون وکالت شرکت کنند.
باید توجه داشت که تنها کسانی می توانند در این آزمون شرکت کنند که مدرک کارشناسی رشته حقوق داشته باشد در واقع اگر شخصی دارای مدرک کارشناسی ارشد حقوق بوده اما لیسانس خود را در رشته دیگری گرفته باشد، نمی‌تواند در آزمون وکالت شرکت کند.
رشته حقوق و مهاجرت
از آنجایی که محتوای دروس رشته حقوق در کشورهای مختلف با هم دیگر متفاوت بوده می توان گفت آن دسته از فارغ التحصیلان این رشته که قصد مهاجرت دارند، نباید به اندوخته های دروس دانشگاهی خود بسنده کنند. همچنین شانس دانشجویان گرایش هایی مانند حقوق بین الملل و حقوق بشر، به دلیل شباهت دروس و مباحث آن ها با سایر کشورها نسبت به بقیه گرایش های حقوق بیشتر است.
برای ادامه تحصیل در دانشگاه های خارج از کشور می توان از بورسیه دانشگاه ها نیز استفاده نمود که برای اطلاع دقیق از آن ها بایستی به سایت دانشگاه مقصد مراجعه کرد زیرا که این دانشگاه ها لزوما هر ساله دانشجوی بورسیه در رشته حقوق نمی پذیرند. از میان دانشگاه های برتر و پرطرفداری که پذیرای دانشجوی رشته حقوق می باشند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دانشگاه هاروارد
- دانشگاه آکسفورد
- دانشگاه کمبریج
- دانشگاه بیل
- دانشگاه استنفورد
- دانشگاه کلمبیا
- دانشگاه نیویورک
- دانشگاه کالیفرنیا
مزایا و معایب رشته حقوق
رشته حقوق نیز مانند بسیاری از رشته های پر طرفدار دارای مزایا و معایبی می باشد که آگاهی از آن ها ضروری است. از مهم ترین مزایای این رشته می توان به جایگاه اجتماعی، درآمد بالا و تنوع و تازگی در سوژه های شغلی مربوطه اشاره کرد. این رشته به لحاظ ادامه تحصیل نیز شرایط خوبی دارد و می توان تا آخرین مقاطع تحصیلی در گرایش های مختلف حقوق ادامه تحصیل داد.
اما بایستی در کنار همه این موارد به پیچیدگی ها و خطرات این رشته نیز اشاره کرد. فارغ التحصیل این رشته پس از ورود به حرفه کاری خود بایستی در یک فضای رقابتی، توانایی ها و مهارت های خود را ارتقا داده و در واقع شایستگی خود را به اثبات برساند. علاوه بر این موارد باید توجه داشت که افراد شاغل در این رشته با پرونده های خطر پذیر مربوط به جرم و جنایت های مختلف نیز مواجه خواهند شد.
شهریه رشته حقوق
از آنجایی که رشته حقوق در دانشگاه های مختلفی ارائه می شود، دانشجویان نیز بسته به دانشگاه پذیرفته شده باید شهریه های متفاوتی بپردازند. برای اطلاع دقیق از شهریه این رشته در دانشگاه ها بایستی به سایت محل آموزش مراجعه کرد. شهریه دانشگاه های مختلف که در مقطع کارشناسی رشته حقوق پذیرش دارند، به شرح جدول زیر است:
| شهریه رشته حقوق | ||
| دانشگاه | مقطع تحصیلی | مبلغ شهریه |
| سراسری شبانه | کارشناسی ناپیوسته | 2 میلیون و 100 هزار تومان الی 2 میلیون و 950 هزار تومان |
| کارشناسی پیوسته | 2 میلیون و 500 هزار تومان الی 3 میلیون و 900 هزار تومان | |
| آزاد | کارشناسی ناپیوسته | 2 میلیون و 640 الی 3 میلیون و 800 هزار تومان |
| کارشناسی پیوسته | 2 میلیون و 950 الی 4 میلیون و 560 هزار تومان | |
| غیرانتفاعی | کارشناسی ناپیوسته | 2 میلیون و 400 هزار الی 2 میلیون و 730 هزار تومان |
| کارشناسی پیوسته | 2 میلیون و 400 هزار الی 2 میلیون و 730 هزار تومان | |
سوالات متداول
1- مهم ترین دروس کنکور برای قبولی در رشته حقوق کدام درس ها هستند؟
در صورتی که دروس عمومی از کنکور حذف شود، دروس ادبیات فارسی، فلسفه و منطق، ریاضی، زبان عربی و انگلیسی مهم ترین درس ها می باشد.
2- آیا رشته حقوق پذیرش بدون کنکور هم دارد؟
بله، در بسیاری از دانشگاه ها پذیرش بدون کنکور دارد که به طور کامل در مقاله تشریح شده است.
3- آیا شرکت در آزمون وکالت الزامی است؟
خیر، در صورتی که تمایل به اخذ پروانه وکالت داشته باشید باید در این آزمون شرکت کرده و سپس دوره کارآموزی مربوطه را بگذرانید.
سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…
سلام وقت بخیر
من بین رشته ی مدیریت دولتی و حقوق خیلی تردید دارم میشه یکم راهنمایی کنید
و اینکه بابام بازنشسته ی اسکله هستند من اگه مدیریت دولتی بخونم می تونم جای ایشون وارد کار بشم
با سلام و احترام، مطابق با قوانین و مقررات سازمان امور استخدامی، در سال های اخیر، حق استخدام فرزند به واسطه ی پدر لغو شده است. به لحاظ درآمدی، دستمزد یک وکیل می تواند نسبت به کسی که کارشناسی مدیریت دولتی داشته، در جایگاه کارمندی می نشیند، سطح مناسب تری داشته باشد.