طرح درس سالانه چیست؟

طرح درس سالانه عبارت است از مجموعه برنامه ریزی و سازماندهی هایی که توسط معلمان پایه های مختلف به منظور آموزش و یاددهی هدفمند و منظم در طول سال تحصیلی می باشد. در این طرح، معلم با در نظر گرفتن هدف‌ های آموزشی و همچنین محتوای درس و توانایی‌ های دانش‌آموزان، برنامه ای در چهارچوب و استانداردهای آموزشی تنظیم کرده تا فرآیند آموزشی سال تحصیلی را با نظم پیش ببرد و در موعد مقرر موفق به اتمام دروس پایه شود. به بیان ساده تر به روش های آموزشی، برنامه های تحصیلی، جلسات و اندیشه های معلمان پیش از ورود به کلاس در طول سال تحصیلی اگر در قالب برنامه سالانه بر روی کاغذ نوشته شود به آن طرح درس سالانه می گویند.

طرح درس چیست؟

سازمان آموزش و پرورش به منظور افزایش کیفیت آموزش و یادگیری دانش آموزان طرح جدیدی تحت عنوان طرح درس سالانه مطرح و اجرایی کرده که مورد تایید و تاکید روانشناسان این سازمان قرار گرفته است. این طرح با هدف افزایش سرعت آموزشی دانش آموزان در مقاطع مختلف توسط معلم هر پایه اجرایی می شود. از همین رو، معلمان در آغاز هر سال تحصیلی موظف به طراحی برنامه ای به جهت تدریس دروس در طول سال هستند.

طرح درس با هدف افزایش بازده یادگیری دانش آموزان و جلوگیری از اتلاف وقت در طول زمان تدریس از طریق تدوین برنامه ای منطقی و جامع توسط معلمان اجرایی می شود که معلمان با توجه به قابلیت دانش آموزان، پایه تحصیلی، امکانات مدرسه، تعداد جلسات و… شگرد و عملکردهای لازم برای تدریس موفق را در قالب برنامه ریزی سالانه بر روی کاغذ پیاده می کنند.

مزایای استفاده از طرح درس سالانه

استفاده از این طرح دارای مزایای بسیاری می باشد و به همین منظور توسط سازمان آموزش و پرورش مطرح و اجرایی شد. مزایای استفاده از این برنامه جامع برای معلم و دانش آموزان دو سر برد است چراکه در افزایش کیفیت هر دو روند تدریس و یادگیری تاثیر بسزایی دارد. در ادامه به چند مورد از مزایای استفاده از این طرح می پردازیم.

مشخص شدن مطالب مهم دروس

در ادوار گذشته، بخش زیادی از زمان تدریس صرف مطالب تکراری و غیرضروری می شد اما با مطرح شدن طرح سالانه و با مشخص شدن مطالب مهم و مورد نیاز دروس به جهت تدریس در این طرح، معلم از تمام وقت کلاس در جهت پیش بردن امور آموزشی استفاده می کند.

افزایش نظم و سازماندهی کلاس

اگر فرآیندی با برنامه ریزی و دقت پیش رود باعث ایجاد نظم و افزایش موفقیت خواهد شد؛ بنابراین با استفاده از برنامه سالانه تدریسی می توان شاهد عملکرد مناسب معلم و دانش آموزان بود. معلمان نیز با پیش رویی طبق طرح درسی که طراحی کردند می توانند اقدامات لازم در زمینه های آموزشی را سر وقت انجام داده که این خود باعث ایجاد نظم در تدریس می شود.

جلوگیری از سردرگمی معلم

معلمان با علم به این که دیگر می دانند در مسیر یادگیری چه فرآیندی را کجا انجام داده و مراحل گام به گام تدریس را با توجه به طرح خود طی می کنند، دیگر دچار سردرگمی نخواهند شد.

مدیریت زمان

با توجه به برنامه تدریسی که در طرح سالانه مطرح شده، معلمان می توانند از اتلاف وقت خود جلوگیری کرده و دروس را در موعد مقرر به اتمام برساند.

افزایش علاقه مندی دانش آموزان به یادگیری

معلمان با به کارگیری روش های جدید و متعدد و استفاده از وسایل و امکانات آموزشی در زمان مناسب می توانند دانش آموزان را به کلاس درس علاقه مند کرده و میزان یادگیری آن ها را افزایش دهند.

افزایش تسلط و کاهش خطای معلمان در تدریس

پیش گرفتن روش های صحیح تدریس با استفاده از تعیین یک برنامه صحیح در افزایش تسلط و تبهر معلمان تاثیر بسزایی خواهد داشت.

نگارش طرح درس سالانه

همانطور که گفته شد، طرح درس به برنامه ای جامع گفته می شود که عملکرد معلم با توجه به دروس و زمان تدریس را سازماندهی می نماید و به همین منظور است که معلمان پیش از آغاز سال تحصیلی جدید این طرح را خلق می کنند. لازم به ذکر است که برنامه سالانه برای همه دروس یکسان نبوده و هر درس با توجه به نیازهای خود برنامه مختص به خود را می طلبد.

همچنین معلمان علاوه بر تدوین طرح های سالانه می توانند عملکردهای خود را قالب طرح های ترمی، ماهانه و حتی روزانه نیز یادداشت نمایند. آموزگازران پس از پذیرش در آزمون استخدامی آموزش و پرورش و همچنین مصاحبه آزمون استخدامی آموزش و پرورش می بایست در دوره های مهارت آموزی شرکت کرده که در این دوره ها نحوه صحیح نگارش طرح دروس به آن ها آموزش داده می شود. از نکات قابل توجه در نگارش طرح های تحصیلی به شرح زیر است:

• در گام اول، معلمان می بایست تقویمی شامل تعداد هفته، روز و ساعات مختص به تدریس دروس برای یک سال را محاسبه و تنظیم نمایند. به طور مثال برای درس ریاضی کلاس سوم ابتدایی هفته ای 3 جلسه که در ماه 12 جلسه و 18 ساعت می شود، تعیین شده است.
• معلمان می بایست تعطیلات  رسمی و از پیش تعیین شده و همچنین ایام امتحانات را از مدت زمان تدریس کسر کنند تا مدت زمان حقیقی تدریس را دریابند.
• آموزگار با احتساب محتوای دروس، مطالب مهم و فعالیت های آموزشی به همراه مدت زمان های لازم برای هر کدام را طی سه دوره سه ماهه تقسیم بندی می کند اما باید به این نکته توجه داشته باشد که در دوره سوم به دلیل تعطیلات نوروز و امتحانات پایان ترم زمان کمتری برای تدریس دارند.
• پس از تقسیم بندی فصل ها در دوره های سه ماهه نوبت به تقسیم بندی دروس می رسد. به همین منظور دبیران می توانند با در نظر گرفتن تعداد و مدت زمان جلسات محتوای لازم  را برای هرجلسه در نظر بگیرند.
• در گام بعدی معلم می بایست برای هر جلسه تدریس خود اهدافی را مشخص کند به این معنی که برای روند تدریسی خود چشم انداز هایی تعیین کرده که با توجه به آن ها این روند را پیش ببرد.
• در انتها، لازم است فعالیت های آموزشی خارج از مدرسه را برای دانش آموزان تعیین و طراحی کنند چراکه تاثیر بسزایی در یادگیری بهتر دانش آموزان خواهد داشت.

نمونه طرح درس سالانه

تا اینجا با طرح درس سالانه و مزایای استفاده از آن آشنا شده و نحوه نگارش طرح را به صورت کلی بررسی کردیم اکنون با ارائه نمونه هایی از این طرح قصد داریم درک نگارش آن را آسان تر کنیم. این نمونه ها به منظور شفاف سازی نحوه تنظیم این طرح در اشکال مختلف برای معلمان بوده چرا که آن ها با دانلود و بررسی این نمونه می توانند نحوه صحیح نگارش را فرا بگیرند.

سوالات متداول

1- طرح سالانه چیست؟

این طرح همان برنامه ریزی به جهت آموزش با کیفیت و منظم سازمان دهی شده است.

2- طرح درس سالانه توسط چه کسانی اجراء می شود؟

این طرح توسط معلمان پایه های مختلف اجرایی می شود.

3- نحوه نگارش طرح دروس سالانه به چه صورت می باشد؟

نحوه طراحی این برنامه به طور کامل در مقاله شرح داده شده است.

سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید

تماس با مشاوران متخصص ایران مشاوره از طریق تلفن ثابت از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل

تماس از سراسر کشور : 9099072938

در صورت عدم دسترسی به تلفن ثابت و یا دریافت مشاوره نیم بها کلیک نمایید

سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.