رتبه بندی دانشگاه های ایران 2023

رده بندی دانشگاه های ایران ۲۰۲۳
رتبه بندی دانشگاه های ایران 2023

تقریبا همه شما حداقل یک بار به این موضوع فکر کرده اید که کدام دانشگاه در ایران بهتر است! این موضوع برای برخی از داوطلبان کنکور به هنگام انتخاب رشته کنکور 1402 یا قبل و بعد از آن کمی جدی تر به نظر می رسد. اما واقعا کدام دانشگاه ایران از جایگاه بهتری برخوردار است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت، معیارهایی که برتری دانشگاه ها نسبت به یکدیگر را نشان دهند متفاوت است مثلا بر اساس تعداد مقالات داخلی یا خارجی، رشته های دانشگاهی، تعداد همایش ها و … . بنابراین یک دانشگاه می تواند در دسته بندی های مختلف، رتبه متفاوتی داشته باشد. از همین رو با معرفی دانشگاه های برتر بر اساس شاخص های مختلف، تصمیم گیری در این زمینه را به عهده خودتان می گذاریم.

رتبه بندی دانشگاه ها بر یک اساس مشخص نمی باشد و نمی توان به طور قطع جایگاه یک دانشگاه را بیان کرد.

رتبه بندی دانشگاه ها چه معیار ها و شاخصه هایی دارد؟

به منظور ارزیابی عملکرد دانشگاه ها معیار ها و شاخصه هایی وجود دارد که در نهایت به رتبه بندی آن ها منجر می شود. از جمله مواردی که در ادامه ذکر شده است در نظام رتبه بندی دانشگاه ها تاثیر گذار است.

  • تولیدات علمی
  • تعداد استنادات
  • اچ ایندکس
  • مقالات پر استناد
  • تعداد جوایز کسب شده
  • تعداد پروانه های ثبت اختراع
  • تعداد اعضای هیئت علمی
  • تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی و کارشناسی و …
  • و…

رتبه بندی دانشگاه های ایران بر اساس رتبه بندی شانگهای ۲۰۲۳

رتبه بندی شانگهای که یکی از معتبرترین رتبه بندی ها در سراسر جهان به شمار می آید و نتایج آن توسط “دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ” منتشر می گردد. این رتبه بندی در سال های اخیر، حدود 1000 دانشگاه برتر را پوشش می دهد و در میان این انبوه دانشگاه ها، نام سه دانشگاه هاروارد، استنفورد و کمبریج در رده های اول تا سوم به چشم می خورد. اما جایگاه دانشگاه های ایران در میان این 1000 مرکز کدام است؟

قبل از پرداختن به رتبه بندی دانشگاه های ایران در رتبه بندی شانگهای، بد نیست با معیارهای ارزیابی آن آشنا شوید. کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، مقالات ارائه شده و عملکرد سرانه، 4 معیار این رتبه بندی هستند که خود شامل چند شاخص به شرح زیر می باشند.

  • کیفیت آموزش: فارغ التحصیلان برنده جایزه نوبل و مدال فیلدز – وزن 10 درصد
  • کیفیت اعضای هیئت علمی: 1- اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل و مدال فیلدز 2- محققان پر استناد در 21 حوزه موضوعی – هر کدام با وزن 20 درصد
  • مقالات ارائه شده: 1- مقاله های منتشر شده در مجلات ساینس و نیچر 2- مقالات موجود در نمایه استنادی علوم و علوم اجتماعی – هر کدام با وزن 20 درصد
  • عملکرد سرانه: سرانه عملکرد علمی هر دانشگاه – 10 درصد

حال متوجه شدیم که رتبه بندی شانگهای، چه مقیاس هایی را مورد نظر قرار می دهد. بنابراین می توانیم به بیان جایگاه دانشگاه هایی از ایران بپردازیم که با توجه به شاخص های فوق، در میان 1000 دانشگاه برتر جهان، جای دارند.

جایگاه دانشگاه‌ های ایران در رتبه‌ بندی شانگهای 2023
حوزه اصلی  رشته دانشگاه رتبه
علوم طبیعی ریاضیات دانشگاه صنعتی امیرکبیر  401 تا 500
فیزیک دانشگاه صنعتی اصفهان  401 تا 500
زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس، کردستان  301 تا 400
دانشگاه شیراز، دانشگاه تهران  401 تا 500
اکولوژی دانشگاه تهران  401 تا 500
مهندسی مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل  76 تا 100
دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، دانشگاه تهران  101 تا 150
دانشگاه فردوسی مشهد، بین‌المللی امام خمینی و تبریز  151 تا 200
دانشگاه علم و صنعت ایران، صنعتی شاهرود، تربیت مدرس، کاشان  201 تا 300
دانشگاه صنعتی اصفهان، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، سمنان، گیلان و ارومیه  301 تا 400
مهندسی برق دانشگاه تهران  151 تا 200
دانشگاه صنعتی شریف  201 تا 300
دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی شیراز، تبریز  301 تا 400
مهندسی مخابرات دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه تهران  151 تا 200
علوم و فناوری ابزار آلات دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه تهران 76 تا 100
دانشگاه تبریز 101 تا 150
دانشگاه صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت ایران، صنعتی شریف، دانشگاه شیراز 201 تا 300
مهندسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران 201 تا 300
مهندسی کامپیوتر دانشگاه تهران 151 تا 200
دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف 401 تا 500
مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف 76 تا 100
دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه تبریز، دانشگاه تهران 151 تا 200
دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تربیت مدرس 201 تا 300
مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تهران  201 تا 300
دانشگاه صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت ایران، صنعتی اصفهان، خوارزمی، تربیت مدرس، کاشان و تبریز  301 تا 400
دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، فردوسی مشهد، شیراز  401 تا 500
مهندسی مواد دانشگاه محقق اردبیلی 301 تا 400
دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، دانشگاه تهران 401 تا 500
علوم و مهندسی انرژی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، دانشگاه تهران 151 تا 200
دانشگاه فردوسی مشهد، صنعتی اصفهان، صنعتی شریف، تربیت مدرس 201 تا 300
دانشگاه علم و صنعت ایران، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، صنعتی شاهرود و تبریز 301 تا 400
علوم و فناوری محیط زیست دانشگاه تهران 401 تا 500
منابع آب دانشگاه تبریز، دانشگاه تهران 51 تا 75
دانشگاه شیراز، دانشگاه تربیت مدرس 101 تا 150
دانشگاه صنعتی شریف 151 تا 200
علوم و فناوری غذایی دانشگاه تهران 76 تا 100
دانشگاه تبریز 101 تا 150
دانشگاه علوم پزشکی تبریز 151 تا 200
دانشگاه صنعتی اصفهان، پزشکی شهید بهشتی، شیراز، تربیت مدرس، پزشکی تهران و ارومیه 201 تا 300
بیوتکنولوژی دانشگاه علوم پزشکی تبریز  201 تا 300
دانشگاه علوم پزشکی مشهد، پزشکی تهران، دانشگاه تهران  301 تا 400
دانشگاه صنعتی اصفهان، پزشکی شهید بهشتی، تربیت مدرس  401 تا 500
علوم و فناوری حمل ونقل دانشگاه تهران 151 تا 200
مهندسی معدن دانشگاه تربیت مدرس  44
دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه تهران  51 تا 75
دانشگاه شهید باهنر کرمان  76 تا 100
مهندسی متالوژی دانشگاه تهران  51 تا 57
دانشگاه علم و صنعت ایران، صنعتی اصفهان و صنعتی شریف  151 تا 200
علوم زیستی علوم کشاورزی دانشگاه تهران  151 تا 200
دانشگاه تربیت مدرس  201 تا 300
دانشگاه صنعتی اصفهان، شیراز، کردستان و تبریز  401 تا 500
علوم دامپزشکی دانشگاه تهران  151 تا 200
دانشگاه تربیت مدرس  201 تا 300
علوم پزشکی پزشکی بالینی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، پزشکی کرمانشاه، پزشکی مازندران  201 تا 300
دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، پزشکی ایران، پزشکی تهران  301 تا 400
دانشگاه علوم پزشکی مشهد، پزشکی شهید بهشتی، پزشکی شیراز، پزشکی تبریز  401 تا 500
بهداشت عمومی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، پزشکی مشهد، پزشکی تهران  201 تا 300
دانشگاه علوم پزشکی ایران، پزشکی کرمان، پزشکی مازندران، پزشکی شهید بهشتی  301 تا 400
دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، پزشکی شیراز  401 تا 500
پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، پزشکی شهید بهشتی، پزشکی تبریز، تربیت مدرس، پزشکی تهران  201 تا 300
داروسازی و علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران  301 تا 400
دانشگاه علوم پزشکی مشهد، پزشکی تبریز، دانشگاه تهران  401 تا 500
علوم اجتماعی اقتصاد دانشگاه تهران  301 تا 400
مدیریت دانشگاه تهران  201 تا 300
دانشگاه علم و صنعت ایران 401 تا 500

همان طور که می بینید در هر سال، رده بندی ها متفاوت بوده و لازم به ذکر است این رده بندی، برای رشته های بسیار دیگری نیز مطرح می باشد که بالغ بر 4000 دانشگاه را پوشش می دهد اما اشاره به همه آن ها در این مطلب مقدور نمی باشد. از این رو جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با مشاوران مرکز ایران مشاوره در ارتباط باشید.

رتبه بندی دانشگاه های ایران بر اساس رتبه بندی تایمز 2023

“رتبه بندی تایمز”، یکی از رتبه بندی های معتبر و قابل اعتماد در سراسر جهان می باشد که معیارها و شاخص های مخصوص به خود را جهت اعلام رده بندی دارا بوده و با استناد بر خبرگزاری مهر، به شرح زیر می باشد.

معیار ارزیابی دانشگاه ها در رتبه بندی تایمز
وزن معیار معیار شاخص وزن شاخص
30 آموزش بررسی شهرت: آموزش 15%
نسبت مدرک دکتری به تعداد اعضای هیئت علمی 6%
نسبت تعداد کل دانشجویان کارشناسی به اعضای هیئت علمی 4/5%
نسبت مدرک دکتری به کارشناسی ارائه شده توسط موسسه 2/25%
درآمد موسسه نسبت به تعداد اعضای هیئت علمی 2/25%
30 پژوهش بررسی شهرت: پژوهش 18%
درآمد پژوهش 6%
تعداد مقالات منتشر شده به ازای هیئت علمی 6%
30 استنادات تاثیر – میانگین تعداد استنادها به ازای مقالات منتشر شده 30%
2/5 درآمد صنعتی درآمد پژوهشی حاصل از صنعت (به ازای اعضای هیئت علمی) 2/5%
7/5 وجهه بین المللی نسبت اعضای هیئت علمی بین المللی به بومی 2/5%
نسبت دانشجویان بین المللی به بومی 2/5%
سهم مقالات منتشر شده مشترک با نویسندگان همکار بین المللی 2/5%

با توجه به جدول فوق جدید ترین رتبه بندی اعلام شده در سال ۲۰۲۳ به شرح زیر می باشد و نام دانشگاه های ایرانی در آن می درخشد که در رأس پرچمداران ایرانی، نام “دانشگاه نوشیروانی بابل، دانشگاه علوم پزشکی کردستان و دانشگاه علوم پزشکی مازندارن” به چشم می خورد.

  1. دانشگاه نوشیروانی بابل – رده 351 تا 400
  2. دانشگاه علوم پزشکی کردستان – رده 351 تا 400
  3. دانشگاه علوم پزشکی مازندارن – رده 351 تا 400
  4. دانشگاه صنعتی شریف – رده 410 تا 500
  5. دانشگاه ارومیه – رده 501 تا 600
  6. دانشگاه صنعتی امیر کبیر – رده 501 تا 600
  7. دانشگاه علوم پزشکی ایران – رده 501 تا 600
  8. دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد – رده 501 تا 600
  9. دانشگاه محقق اردبیلی – رده 501 تا 600
  10. دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز – 601 تا 800
  11. دانشگاه شهید مدنی آذربایجان– 601 تا 800
  12. دانشگاه علم و صنعت– 601 تا 800
  13. دانشکاه کاشان – 601 تا 800
  14. دانشگاه علوم پزشکی کاشان– 601 تا 800
  15. دانشگاه علوم پزشکی کرمان– 601 تا 800
  16. دانشگاه کردستان– 601 تا 800
  17. دانشگاه علوم پزشکی مشهد – 601 تا 800
  18. دانشگاه صنعتی سهند– 601 تا 800
  19. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی– 601 تا 800
  20. دانشگاه صنعتی شیراز- 601 تا 800
  21. دانشگاه تبریز – 801 تا 1000
  22. دانشگاه علوم پزشکی تبریز – 801 تا 1000
  23. دانشگاه علوم پزشکی تهران– 801 تا 1000
  24. دانشگاه مراغه – 801 تا 1000
  25. دانشگاه علوم پزشکی اضفهان– 801 تا 1000
  26. دانشگاه شهید بهشتی– 801 تا 1000
  27. دانشگاه شیراز– 801 تا 1000
  28. دانشگاه علوم پزشکی شیراز– 801 تا 1000
  29. دانشگاه تهران– 801 تا 1000
  30. دانشگاه یاسوج – 801 تا 1000

رتبه بندی دانشگاه های ایران بر اساس رتبه بندی QS

رتبه بندی QS توسط موسسه “کاکارلی سیموندز” در کشور انگلستان منتشر می گردد که کار خود را از سال 2010 در راستای رتبه دانشگاه ها آغاز نموده است.

شاخص های رتبه بندی QS
وزن شاخص رتبه بندی جهانی QS جزئیات استخراج
40 % بررسی شهرت علمی بررسی نظرسنجی علمی جهانی
10 % ارزیابی کارفرمایان بررسی نظر سنجی در مورد کارفرمایان تحصیلات تکمیلی
20 % نسبت اعضای هیئت علمی به دانشجو اندازه گیری تعهد تدریس
20 % میزان استناد به اعضای هیئت علمی اندازه گیری تاثیر پژوهش
5 % نسبت دانشجویان بین المللی اندازه گیری تنوع جامعه دانشجویی
5 % نسبت اساتید بین المللی اندازه گیری تنوع جامعه اساتید دانشگاهی
 رتبه بندی دانشگاه های ایران بر اساس رتبه بندی کیو اس ۲۰۲۳ 
نام دانشگاه  رتبه جهانی
صنعتی شریف 381
امیر کبیر 465
تهران 521 تا 530
علم و صنعت ایران 541 تا 550
شیراز 751 تا 800
شهید بهشتی 1001 تا 1200

رتبه بندی دانشگاه های ایران بر اساس رتبه بندی ISC

یکی از رتبه بندی های جهانی دانشگاه ها بر اساس معیار های مختلف که از سال ۲۰۱۹ آغاز شد، رتبه بندی ISC می باشد. آخرین رتبه بندی منتشر شده مربوط به سال 2021 است که در ادامه براساس حوزه های موضوعی مختلف، رتبه بندی دانشگاه های ایرانی را آورده ایم.

شاخص های رتبه بندی ISC
وزن شاخص معیار وزن کل
30 حجم پژوهش  

پژوهش

70
10 تعداد استناد به مقالات
4 تاثیر استنادی نرمال شده
7 تاثیر استنادی نسبت به کل جهان
18 تعداد مقالات نشریات برتر
1 تعداد اعضای هیئت علمی پراستناد
10 تعداد همکاری دانشگاه در انتشار مقالات بین اللملی فعالیت بین المللی 15
4 تعداد کشور های همکار در انتشارات بین المللی
1 میزان شهرت دانشگاه
15 تعداد هم انتشاری با صنعت نوآوری 15
رتبه بندی دانشگاه های ایران بر اساس رتبه بندی آی اس سی 2021
حوزه موضوعی نام دانشگاه رتبه
علوم طبیعی دانشگاه تهران 351 تا 400
دانشگاه تربیت مدرس 501 تا 600
دانشگاه صنعتی امیر کبیر، فروسی مشهد، علم و صنعت ایران، صنعتی اصفهان، شهید بهشتی، صنعتی شریف، شیراز، پزشکی تهران، دانشگاه تبریز 601 تا 700
مهندسی و فناوری دانشگاه تهران 39
دانشگاه صنعتی شریف 201
دانشگاه تبریز 213
دانشگاه صنعتی نوشیروان بابلی 237
دانشگاه صنعتی امیرکبیر 251 تا 300
دانشگاه فردوسی مشهد و کاشان 301 تا 350
دانشگاه علم و صنعت، صنعتی اصفهان 401 تا 450
دانشگاه تربیت مدرس، پزشکی تهران 451 تا 500
دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی، شهید بهشتی، شیراز 501 تا 600
دانشگاه سمنان 601 تا 700
علوم پزشکی و بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران 221
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 301 تا 350
دانشگاه علوم پزشکی ایران، پزشکی مشهد 401 تا 450
دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، پزشکی کرمانشاه، پزشکی مازندارن، پزشکی شیراز، پزشکی تبریز 501 تا 600
دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، پزشکی کرمان و تربیت مدرس 601 تا 700
علوم کشاورزی دانشگاه تهران 80
دانشگاه شیراز 193
دانشگاه تربیت مدرس 208
دانشگاه فروسی مشهد، اصفهان و تبریز 251 تا 300
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 351 تا 400
دانشگاه علوم پزشکی تبریز، علوم پزشکی تهران، ارومیه 451 تا 500
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، شهرکرد و گیلان 501 تا 600
دانشگاه بوعلی سینا، باهنر کرمان، محقق اردبیلی 601 تا 700
علوم اجتماعی دانشگاه تهران 401 تا 450
علوم انسانی دانشگاه تهران 501 تا 600

رتبه بندی دانشگاه های ایران بر اساس رتبه بندی وبومتریک ۲۰۲۱ 

ارزیابی نظام رتبه بندی وبومتریکس، بر اساس حضور آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها در فضای وب و از طریق سایت های دانشگاهی می پردازد. (آخرین رتبه بندی در دسترس مربوط به دانشگاه های ایرانی برای سال 2021 می باشد.)

رتبه بندی دانشگاه های ایران براساس رتبه بندی وبومتریک ۲۰۲۱
نام دانشگاه رتبه جهانی
تهران 350
علوم پزشکی تهران 452
شهید بهشتی 583
امیر کبیر 596
صنعتی شریف 661
تربیت مدرس 778
علم و صنعت ایران 872
شیراز 878

رتبه بندی دانشگاه های ایران بر اساس مقیاس های مختلف

علاوه بر دو رتبه بندی فوق که برای دانشگاه های ایران مطرح شد، معیارهای دیگری نیز همچون موارد زیر، جهت تعیین رتبه این دانشگاه ها در داخل کشور وجود دارند.

  • تعداد مقالات داخلی
  • تعداد مقالات بین المللی
  • تعداد همایش ها
  • تعداد ژورنال ها
  • تعداد اخبار

جایگاه هر دانشگاه با توجه موارد فوق مطابق جدول زیر می باشد. البته به دلیل تعدد دانشگاه های کشور، 10 دانشگاه برتر در این زمینه ذکر شده است.

رتبه بندی دانشگاه ها در ایران بر اساس تعداد مقالات داخلی 1402
رتبه معیار ارزیابی نام دانشگاه
1 تعداد مقالات داخلی تهران
2 تعداد مقالات داخلی  فرهنگیان
 3 تعداد مقالات داخلی تربیت مدرس
 4 تعداد مقالات داخلی شهید بهشتی
 5 تعداد مقالات داخلی فردوسی مشهد
 6 تعداد مقالات داخلی علامه طبابایی
7 تعداد مقالات داخلی تبریز
8 تعداد مقالات داخلی شیراز
9 تعداد مقالات داخلی علم و صنعت
10 تعداد مقالات داخلی اصفهان

همان طور که اشاره کردیم بسته به هر مقیاس، جایگاه دانشگاه ها متفاوت می باشد. ممکن است نام برخی دانشگاه ها به نظر تکراری برسد اما با شاخص های مختلف، جایگاه متفاوتی را کسب نموده و از همین رو نمی توان به طور قطعی در رابطه با رتبه آن ها اظهار نظر کرد. علاوه بر جدول فوق می توان دانشگاه ها را برحسب نوع آن ها نیز رده بندی کرد ؛ مثلا رتبه دانشگاه های آزاد، دانشگاه های علوم پزشکی و … .

 

سوالات متداول

1- رتبه بندی دانشگاه ها چه معیار ها و شاخصه هایی دارد؟

از جمله معیار هایی که برای رتبه بندی دانشگاه ها در نظر گرفت می شود، تعداد مقالات داخلی تعداد مقالات بین المللی تعداد همایش ها تعداد ژورنال ها تعداد اخبار و... است.

2- چه نظام های رتبه بندی ای برای امتیاز دهی به دانشگاه ها وجود دارد؟

رتبه بندی دانشگاه بر اساس نظام های مختلف رتبه بندی اعم از رتبه بندی تایمز، شانگهای، QS و... صورت می پذیرد.

3- مطابق با رتبه بندی در داخل کشور برترین دانشگاه کدام است؟

انتخاب برترین دانشگاه به موارد مختلفی از جمله تعداد مقالات داخلی، پژوهش ها، تعداد دانشجو و... بستگی دارد که شما می توانید با مراجعه به مقاله از این رتبه بندی مطلع شوید.

سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دریافت مشاوره
مشاوره چت مشاوره تلفنی
پیج ایران مشاوره