رشته های بسیاری در شاخه هنر وجود دارند که طرفداران خاص خود را دارند. یکی از آن ها ، رشته عکاسی است. علاقمندان به عکاسی می توانند در کنکور هنر شرکت کرده و هیچ محدودیتی مبنی بر این که هنرستانی باشند یا از شاخه های نظری ، وجود ندارد. با توجه به این که امکان شرکت در آزمون هنر برای همگان فراهم است اما به نسبت رشته های نظری ، متقاضیان کمتری را به خود اختصاص می دهد. علت آن هم ممکن است بازار کار رشته های زیرگروه هنر باشد. اکثریت افرادی که به هنر روی می آورند به عنوان منبع درآمد به آن نمی نگرند و تنها جهت ارضای علایقشان ، این مسیر را پیش می گیرند. در واقع اگر بخواهیم به عنوان منبع درآمد هم به رشته های زیر شاخه هنر نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که یک هنرمند تنها با اشتغال در همین زمینه نمی تواند از لحاظ مادی ، ایده آل خود را تامین کند. در ادامه قصد داریم شما را کمی بیشتر با بازار کار رشته عکاسی که یکی از رشته های گروه آزمایشی هنر است ، آشنا سازیم.
هر چه مهارت و استعداد فرد در عکاسی بیشتر باشد ، در این زمینه موفق تر خواهد بود.
فهرست محتوا
بازار کار رشته عکاسی
همان طور که اشاره کردیم عکاسی از رشته های هنر است که امکان تحصیل دانشگاهی آن برای همگان فراهم بوده و علاوه بر آن علاقه مندان می توانند به صورت خصوصی در کلاس های آموزشی شرکت نمایند. اما بازار کار عکاسی! عکاسان در زمینه های مختلفی می توانند به اشتغال بپردازند.
- عکاس خبری
- عکاس چهره
- عکاس سیاسی
- عکاس طبیعت
- عکاس تبلیغاتی
- …
همان طور که می بینید در زمینه های مختلفی می توان از این حرفه استفاده کرد اما آیا از این راه می توان درآمدی هم کسب کرد؟ پاسخ این سوال را نمی توان خیلی مثبت دانست. در وهله اول نیاز واجب یک عکاس ، داشتن یک دوربین عکاسی و تمام لوازم جانبی مورد نیاز آن است که با وجود اوضاع اقتصادی ممکن است تهیه آن برای قشر عظیمی دشوار باشد. از همین رو است که متقاضیان این رشته رو به افول می روند.
فرض می کنیم که تمام نیازهای اولیه عکاسی تامین شد و از این لحاظ مشکلی مطرح نیست. پس از فراغت از تحصیل در مقطع کارشناسی ، عده ای مشغول به کار می شوند و عده ای تصمیم به ادامه تحصیل در این رشته یا رشته های دیگر می گیرند. اما باید بگوییم که بازار کار آن ها در ایران و خیلی از کشورها داغ نیست. به عبارتی امروزه شاهد تصویربرداری عکاسان زیادی در سراسر کشور هستیم اما درآمدی که آن ها کسب می کنند قابل مقایسه با بسیاری از مشاغل دیگر نمی باشد.
بیشترین سود عکاسی متعلق به کسانی است که در سازمان های خبری و تبلیغات مشغول به کار شده و یا دارای آتلیه خصوصی باشند. هم چنین می توانند به آموزش علاقمندان عکاسی به صورت خصوصی یا عمومی بپردازند و از این راه به کسب درآمد بپردازند. امروزه شاهد عکس های کپی شده بسیاری می باشیم که این امر سرقت به حساب آمده و موجب ناراحتی تمام عکاسان است. از همین رو نکته ای که باعث می شود تا این حد بازار کار این رشته ضعیف باشد عدم وجود قانونی است که از حقوق مولف حمایت کند. یکی دیگر از ضعف ها ، عدم مشخص بودن جایگاه عکاسان در جامعه است و این که در بسیاری از شهرستان ها امکانات لازم جهت پیشرفت آن ها وجود ندارد.
به طور کلی درآمد عکاسان می تواند ساعتی ، قراردادی و شاید استخدامی باشد. درآمد ساعتی به آن دسته از افرادی اختصاص دارد که در مراسم های مختلف مشغول به فعالیت بوده و بسته به ساعات فعالیت مزد خود را دریافت می کنند. قرار دادی ها بسته به مدت قرارداد و سازمانی که در مقابل آن ها وجود دارد درآمدهای متفاوتی دارند. استخدامی ها که اندک هستند مطابق با مصوبه های موجود می توانند از حقوق ماهیانه برخوردار شوند.
این نکته را در نظر بگیرید که هرچه یک عکاس از سابقه کاری بیشتری برخوردار باشد و یا آثار هنری معروف تری به جا گذاشته باشد از درآمد بالاتری برخوردار بوده و در کارش موفق تر نیز خواهد بود. بنابراین اصل همت و مهارت فردی در این رشته نیز جوابگو است. هرچه عکاس بیشتر در راستای موفقیت خود تلاش کرده و مهارت بیشتری داشته باشد ، به مراتب از آینده شغلی روشن تری برخوردار خواهد بود.
وضعیت عکاسان در خارج از کشور
عکاسان خارج از کشور ممکن است به نسبت ایرانیان از شرایط مناسب تری برخوردار باشند اما بین مشاغل خود آن کشورها ممکن است اوضاع مساعدی برقرار نباشد. به عنوان مثال در کشور آمریکا از سال 2010 تا 2020 استخدام عکاسان نسبت به نرخ رشد استخدام سایر مشاغل کمتر اما رو به رشد است. یا استرالیا ، میزان استخدام عکاسان این کشور در سال های اخیر رشد منفی داشته و ممکن است در آینده این شرایط اندکی بهبود پیدا کند.
اگر بخواهیم در رابطه با درآمد یک عکاس خارج از ایران بگوییم متوسط درآمد آن ها هم از متوسط سایر مشاغل کمتر است. با توجه به آخرین آمار سال 2013 درآمد یک عکاس آمریکایی در سال حدود 30 هزار دلار بوده است. اما درکشور انگلستان متوسط درآمد سالانه یک عکاس نوپا بین 18 تا 26 هزار دلار بوده و برای عکاسان کمی حرفه ای تر تا سقف 80 هزار دلار هم می رسد. عکاسان مستقل هم که در این کشور و تمام کشورها بسته به نوع کار و میزان مهارت ، درآمدهای متفاوتی می توانند داشته باشند.
وظایف یک عکاس
هر عکاس ، در یک یا چند زمینه از مهارت بیشتری برخوردار بوده و می بایست به نحو احسن وظیفه خود را در همان زمینه به انجام برساند. به عنوان مثال در زمینه عمومی و اجتماعی می تواند در مراسم ها و مکان های مختلف به عکس برداری از افراد و محیط بپردازد. عکاس های خبری باید در روزنامه ها یا برخی انتشارات جدید به فعالیت بپردازند. عکاس هایی که در زمینه شرکتی ، تجاری یا صنعتی مهارت دارند باید بتوانند در بخش تبلیغات و خدمات به بهترین شکل به فعالیت بپردازند. در مراکز تبلیغاتی ، مجله ها و نمایشگاه های عکاسی ، حرفه آن ها جنبه تبلیغاتی و انتشاراتی به خود می گیرد. در زمینه مد هم باید بتوانند به خوبی از عهده عکس برداری لباس ها و مدل ها برای کاتالوگ های مختلف برآیند.
موارد فوق مسائلی بودند که در حین کار باید به آن ها تسلط داشت اما مسائلی نیز وجود دارند که یک عکاس به طور روزانه و روتین با آن ها سر و کار دارد که عبارتند از صحبت و هماهنگی با مشتری در راستای پروژه کاری ، عکس برداری ، تصمیم گیری در رابطه با محل عکاسی و آماده کردن آن ، ویرایش عکس ها ، تنظیم نور ، چاپ عکس ها ، کنترل کیفیت عکس ها و … . برخی از عکاس های کمی حرفه ای تر ، در کنار خود دستیاری دارند که به انجام این امور می پردازند.
مهارت های مورد نیاز عکاسی
تحصیل در رشته عکاسی و سپس اشتغال در آن ، جدای از علاقه فردی نیاز به توانمندی هایی دارد که با آگاهی از آن ها می توانید میزان آمادگی خود را جهت فعالیت به عنوان یک عکاس مورد سنجش قرار دهید.
در عکاسی خلاقیت و دید هنری بسیار اهمیت دارد ؛ این که شما بتوانید به خوبی زاویه دید مناسب را در نظر گرفته و بدانید که کدام زاویه یا محیط برای گرفتن عکس بهتر یا بدتر است. هم چنین باید توانایی برقراری ارتباط خوبی داشته باشید چرا که به طور دائم با افراد مختلف سر و کار خواهید داشت. یک عکاس باید از قدرت صبر و تمرکز خوبی بهره مند بوده و به تمام جزئیات اطراف خود توجه کامل داشته باشد. با نرم افزارهای ویرایش و مرتبط با عکس ها مانند فتوشاپ به طور کامل آشنا بوده و از به روزترین فناوری های عکاسی غافل نباشد. در زمینه عکس برداری سرعت عمل خوب داشتن هم شرط است. چرا که برخی لحظات ممکن است تنها یک بار رخ دهد که این مورد بیشتر در عکاسی های خبری و طبیعت رخ می دهد.
وضعیت ادامه تحصیل در رشته عکاسی
افرادی که از مقطع کارشناسی این رشته فارغ التحصیل می شوند در مقطع کارشناسی ارشد می توانند در رشته عکاسی از مجموعه هنرهای تصویری و طراحی ادامه تحصیل دهند اما در مقطع دکتری دیگر رشته ای مبنی بر عکاسی وجود ندارد. می توانند در رشته های هنری که به پذیرش دانشجویان از تمام گرایش های هنر می پردازند ، ادامه تحصیل دهند. رشته های ارائه شده در مقطع دکتری برای این افراد مطابق با جدول زیر می باشد.
جدول رشته ها و گرایش های دکتری برای فارغ التحصیلان هنر | ||
مجموعه امتحانی | رشته | گرایش |
پژوهش هنر | پژوهش هنر | – |
هنرهای اسلامی | کلیه گرایش ها | |
تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی | – | |
فلسفه | فلسفه | فلسفه معاصر |
فلسفه عصر جدید | ||
فلسفه یونان و قرون وسطی | ||
فلسفه تحلیلی | – | |
فلسفه دین | – | |
فلسفه اخلاق | – | |
فلسفه اخلاق تطبیقی | – | |
فلسفه تطبیقی | – | |
فلسفه حقوق | – | |
فلسفه هنر | – | |
حکمت هنرهای دینی | – | |
فلسفه علوم اجتماعی | – | |
فلسفه اقتصاد اسلامی | – |
دانشگاه های ارائه دهنده رشته عکاسی
لیست دانشگاه های ارائه دهنده رشته های مختلف مقطع کارشناسی داخل دفترچه انتخاب رشته کنکور هنر ذکر شده اند اما حهت سهولت دسترسی شما عزیزان در ادامه نام برده ایم.
- دانشگاه تهران
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه نیشابور
- دانشگاه هنر تهران
- دانشگاه هنر اصفهان
همان طور که مشاهده می نمایید دانشگاه هایی که این رشته را ارائه می دهند بسیار محدود هستند. در واقع اکثر رشته های هنر ، نسبت به سایر گروه های آزمایشی نظری در دانشگاه های کمتری ارائه می شوند. از همین رو بهتر است ابتدا به خوبی تحقیق کرده و سپس تصمیم خود را مبنی بر انتخاب رشته عکاسی قطعی نمایید. در این راستا می توانید از لینک های بازار کار رشته زبان و ادبیات فارسی ، بازار کار رشته روانشناسی و … هم بهره ببرید.
سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…