خانه مشاوره تحصیلی تطبیق واحد دروس

تطبیق واحد دروس

معادل سازی واحدهای دانشگاهی
تطبیق واحد دروس

در بسیاری از مواقع ممکن است دانشجویان پس از مدتی تحصیل در یک رشته دانشگاهی و یا حتی پس از فارغ التحصیلی، به دلایل مختلفی تصمیم به تغییر رشته بگیرند. همانطور که می دانید دروس مشترکی نیز بین بسیاری از رشته ها وجود دارد. سوالی که ذهن تعداد کثیری از دانشجویان را به خود مشغول می کند این است که  آیا پس از تغییر رشته، مجددا باید واحدهای درسی مشترک را در رشته جدید نیز بگذرانم؟ در این مواقع دانشگاه ها امکان تطبیق واحد و یا همان معادل سازی دروس را برای دانشجویان فراهم کرده اند، که البته قوانین آن در دانشگاه های مختلف (سراسری، آزاد، غیرانتفاعی و پیام نور) کمی متفاوت است.

به ازای هر 12 الی 20 واحد تطبیقی در مقطع کارشناسی، یک نیمسال از سنوات مجاز تحصیلی کم خواهد شد.

تطبیق واحد به چه معناست؟

تطبیق واحد برای دانشجویانی کاربرد دارد که مدتی در یک رشته تحصیل کرده اند اما تمایل به تغییر رشته خود دارند و یا اقدام به انصراف از تحصیل و شرکت مجدد در کنکور کرده اند و مجددا می خواهند به دانشگاه بروند و یا اینکه فارغ التحصیل شده اند و می خواهند در رشته ای دیگر نیز تحصیل کنند. در این مواقع دروس گذرانده شده در رشته قبلی دانشجو، امکان تطبیق با رشته جدید را دارند و به این ترتیب این دروس از واحدهایی که دانشجو باید در رشته جدید بگذراند حذف خواهند شد. در نتیجه دانشجویان دیگر نیازی به دوباره گذراندن دروس معادل سازی شده نخواهند داشت.

شرایط تطبیق واحد

دانشگاه های مختلف، قوانین مخصوص به خود را جهت معادل سازی دروس وضع کرده اند. شرایط تطبیق واحد در تمامی انواع دانشگاه ها یک سری اشتراکات دارد که شامل موارد زیر است:

  • به ازای هر 12 الی 20 واحد تطبیقی در مقطع کارشناسی، یک نیمسال از سنوات مجاز تحصیلی کم خواهد شد.
  • به ازای هر 8 الی 14 واحد معادل سازی شده در مقطع کارشناسی ارشد، یک نیمسال از سنوات مجاز کسر خواهد شد.
  • معادل سازی از دوره غیر حضوری به نیمه حضوری و حضوری ممکن نیست.
  • معادل سازی از دوره نیمه حضوری به حضوری ممکن نیست.
  • دروس تطابق یافته در معدل نیمسال تحصیلی محاسبه نمی شود، اما در معدل کل تاثیرگذار است.
  • تنها دروس با تعداد واحد مساوی (و یا بیش تر) قابل معادل سازی می باشند.

در ادامه شرایط اختصاصی تطبیق واحد را در انواع دانشگاه های مختلف بررسی می کنیم.

شرایط تطبیق واحد دانشگاه سراسری

معمولا دانشگاه های سراسری قوانین سخت گیرانه تری برای تطبیق واحد دارند. البته خود دانشگاه های سراسری نیز رتبه بندی می شوند و به 4 دسته سطح یک، سطح دو، سطح سه و سطح چهار تقسیم می گردند. لازم به ذکر است که طبیعتا دانشگاه های تیپ یک در مقایسه با تیپ سه قوانین سخت تری دارند. از آن جایی که شرایط تطبیق واحد در دانشگاه های سراسری مختلف متفاوت است، در این جا یک نمونه از آیین نامه های مربوط به هر یک دانشگاه های تیپ یک، دو و سه را بررسی می کنیم.

نمونه شرایط تطبیق واحد دانشگاه سطح یک، دانشگاه تهران

دانشگاه تهران یک دانشگاه تیپ یک است. در ادامه نیز قوانین تطبیق واحد طبق آیین نامه آموزشی این دانشگاه آورده شده است:

  • تطبیق دروس در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد فقط از دانشگاه های سطح یک و سطح دو مجاز است.
  • تطبیق دروس در مقطع دکتری فقط از دانشگاه سطح یک مجاز است.
  • دانشجویان باید اصل ریزنمرات دروس تایید شده از دانشگاه مبدا را ارائه دهند.
  • تطبیق‌ و‌ معادل سازی‌، تنها‌ برای‌ دروسی‌ امکان پذیر است‌ که‌ بیش از 5 سال‌ از‌ زمان‌ گذراندن‌ آن،‌ سپری‌ نشده‌ باشد.
  • سرفصل ‌درس ‌گذرانده ‌شده ‌باید با محتوای همان درس در رشته‌ مورد تقاضا، اشتراک محتوایی داشته باشد.‌
  • تطبیق واحد باید به تایید شورای آموزش گروه / دانشکده برسد.
  • نمرات دروس معافی، با رعایت سقف تعداد واحد های مجاز در یک نیمسال (حداکثر 20 واحد) به صورت یک نیمسال مستقل در کارنامه دانشجو ثبت شده و در میانگین کل دانشجو، محاسبه می شود.
  • دروس معافی در دوره تحصیلات تکمیلی تنها شامل دروس آموزشی اس، و شامل پایان نامه، رساله و… نمی شود.
  • حداقل نمره قابل قبول جهت تطبیق از دانشگاه های تیپ یک و دو به شرح جدول زیر است:
نمرات لازم جهت تطبیق دروس در دانشگاه تهران
مقطع تحصیلیحداقل نمره از دانشگاه سطح یکحداقل نمره از دانشگاه سطح دو
کارشناسی و دکترای عمومی دامپزشکی1214
کارشناسی ارشد1415
دکتری16

نمونه شرایط تطبیق واحد دانشگاه سطح دو، دانشگاه یزد

دانشگاه یزد یک دانشگاه سطح دو است و قوانین تطبیق دروس آن به شرح زیر می باشد:

  • در مقطع کارشناسی تنها دروسی جهت تطبیق پذیرفته می شوند که حداقل 70 درصد اشتراک محتوایی داشته باشند.
  • در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، 80 درصد اشتراک بین دروس لازم است.
  • در صورتی دانشجو بیش دارای بیش از 12 واحد باشد که نمرات آن زیر 12 باشد، یک نیمسال مشروطی خاص برای وی درج خواهد شد. (در صورتی که مجموع تعداد مشروطی ها به 3 ترم برسد دانشجو از ادامه تحصیل محروم خواهد شد)
  • پذیرش دروس تنها از دانشگاه های سراسری (روزانه یا نوبت دوم) و با شرایط حضوری امکان پذیر است.
نمرات لازم جهت تطبیق دروس در دانشگاه یزد 
مقطع تحصیلیحداقل نمره 
کارشناسی12
کارشناسی ارشد12
دکتری14

نمونه شرایط تطبیق واحد دانشگاه سطح سه، دانشگاه اراک

دانشگاه اراک یکی از دانشگاه های سطح سه می باشد و شرایط معادل سازی دروس آن طبق آیین نامه آموزشی دانشگاه، شامل موارد زیر است:

  • حداقل نمره لازم جهت تطبیق دروس در مقطع کارشناسی نمره 10 می باشد.
  • این دانشگاه در مقطع تحصیلات تکمیلی حداقل نمره ای را جهت معادل سازی دروس پاس شده، اعلام نکرده است.
  • دروس گذرانده دانشجویان انصرافی، اخراجی و فارغ التحصیل از دانشگاههای غیرانتفاعی، پیام نور (رسمی و فراگیر)،  آزاد ، علمی و کاربردی، فنی و حرفه ای و دانشگاه های مجازی قابل تطبیق و پذیرش نمی باشند.
  • جهت تطبیق نباید بیش از دو سال از انصراف، اخراج یا فارغ التحصیلی دانشجو گذشته باشد.

شرایط تطبیق واحد دانشگاه آزاد

دانشگاه های آزاد نیز آیین نامه و شرایط مخصوص به خود را در تطبیق واحد اعمال می کنند. شرایط معادل سازی دروس به شرح زیر می باشد:

  • دانشجو از طربق آزمون سراسری وارد دانشگاه یا موسسه آموزش عالی قبلی شده باشد.
  • محتوای آموزشی دروس گذرانده شده حداقل 80 درصد با محتوای دروس مشابه در رشته جدید مطابقت داشته باشد.
  • نمره هر یک از دروس در مقطع کاردانی یا کارشناسی کمتر از 12 نباشد.
  • حداقل نمره در مقطع کارشناسی ارشد 14 می باشد.
  • معادل سازی باید در نیمسال اول شروع به تحصیل دانشجو انجام شود.

شرایط تطبیق واحد دانشگاه غیرانتفاعی

در صورتی که تمایل به ثبت نام دانشگاه غیرانتفاعی دارید، به این نکته توجه کنید دانشگاه های غیرانتفاعی نیز دارای سطح بندی می باشند و ممکن است شرایط تطبیق واحد دانشگاه های غیرانتفاعی مختلف، کمی باهم تفاوت داشته باشد، اما عموما شامل موارد زیر است:

  • در صورت اشتراک محتوایی دروس گذرانده شده توسط دانشجو، فقط دروسی که نمرات آن 12 و یا بالاتر است پذیرفته خواهد شد و پذیرش دروسی که نمره آنها بین 10 تا 12 است با نظر گروه آموزشی مربوطه انجام می شود.
  • درخصوص دانشجویانی که مجددا کنکور داده اند، فقط دروسی که نمرات آنها 12 یا بالاتر است پذیرفته می شود.
  • در خصوص دانشجویان انتقالی، ترم های مشروطی در در کارنامه ثبت می گردد.

شرایط تطبیق واحد دانشگاه پیام نور

شرایط تطبیق واحد پس از ثبت نام در دانشگاه پیام نور، موارد زیر را در بر می گیرد:

  • دانشجویان حداکثر تا پایان ترم دوم باید نسبت به تطبیق واحد اقدام نمایند (این فرصت قابل تمدید نیست).
  • واحدهای درسی در دانشگاه ها و موسسات آموزشی و پژوهشی و یا دانشگاه های غیردولتی و غیرانتفاعی مورد تایید وزارت علوم،  و یا وزارت بهداشت گذرانده شده باشد.
  • محتوای درس گذرانده شده 80 درصد مشابه باشد.
  • نمرات دانشجو در دانشگاه های دولتی (روزانه یا شبانه)، نیمه حضوری، مجازی، پیام نور، مراکز تربیت معلم و آموزشکده های فنی و حرفه ای باید حداقل 10 باشد.
  • نمرات دانشجو در دانشگاه های غیر دولتی، حوزه های علمیه، دانشگاه آزاد، موسسات غیرانتفاعی و دانشگاه علمی کاربردی باید حداقل 12 باشد.
  • کلیه دروس دانشجو در صورت داشتن شرایط، قابل معادل سازی است. (سقفی تعیین نشده است)
  • دانشجویانی که از طریق کنکور سراسری یا فراگیر پذیرفته شده باشند ، به ازای هر 15 واحد درسی تطبیق شده، یک نیم سال از مجموع سنوات مجاز آن ها کسر خواهد شد.
  • برای دانشجویان پذیرفته شده در مقطع کارشناسی پیوسته که دارای مدرک کاردانی (پیوسته) که فاقد مدرک پیش دانشگاهی هستند، امکان تطبیق هیچ یک از واحدهای کاردانی وجود ندارد.
  • با انتقال دانشجو از یک مرکز به مرکز دیگر (بدون تغییر رشته)، در پذیرش یا نمره های دانشجو تغییری ایجاد نخواهد شد.
  • دانشجویان دانشگاه پیام نور در صورت تغییر رشته، تمامی دروس عمومی و واحدهای مشترک با رشته ی جدید و همچنین قبولی یا ردی در این دروس، در کارنامه هایشان باقی خواهد ماند.
  • واحدهای گذرانده شده در مقطع کاردانی، برای پذیرفته شدگان مقطع کارشناسی ناپیوسته، قابل معادل سازی نمی باشد.

شرایط تطبیق واحد دانشگاه علمی کاربردی

جهت ثبت نام در دانشگاه علمی کاربردی و انجام معادل سازی دروس، به شرایط زیر توجه کنید:

  • محل تحصیل قبلی مورد تایید وزارت علوم، و یا وزارت بهداشت، یا شورای عالی انقلاب فرهنگی باشد.
  • محتوای آموزشی دروس گذرانده شده دانشجو با دروس رشته جدید به تشخیص گروه آموزشی، اشتراک محتوایی داشته باشد.
  • حداقل نمره باید 12 باشد.
  • برای دانشجویان شاهد و یا ایثارگر حداقل نمره 10 تعیین شده است.
  • تنها دروس عمومی و پایـه دانشـجویان انصـرافی، محـروم از تحصـیل و دانـش آموختـه دانشگاه های آزاد، پیام نور و غیرانتفاعی در صورت پذیرش در دانشگاه، قابل معادل سازی می باشد.
  • امکان معادل سازی درس های پاس شده در سـطح یـک و سـطح دو حـوزه علمیـه و همچنین حـوزه علـوم اسـلامی دانشگاهیان و فراگیر پیام نور وجود ندارد.
  • تطابق دروس باید در نیمسال اول تحصیلی انجام شود.

شرایط تطبیق واحد دانشجویان انتقالی، مهمان، تغییر رشته ای و فارغ التحصیل

جزئیات شرایط تطبیق واحد برای این دسته از دانشجویان نیز ممکن است در دانشگاه های مختلف اندکی تفاوت داشته باشد، اما عموما موارد زیر را در می گیرد. (موارد زیر بر اساس آیین نامه دانشگاه صنعتی شریف نگارش شده اند).

شرایط تطبیق واحد درس های دانشجویان مهمان

در ادامه شرایط معادل سازی دروس گذرانده شده دانشجویانی که مهمان شده اند، شرح داده شده است.

  • برای دانشجویانی که در دانشگاه های دیگر ایران مهمان شده اند، دروس مردودی و دروس قبولی، هر دو در کارنامه ثبت خواهد شد.
  • نمرات دانشجویانی که در دانشگاه های دیگر مهمان شده و سپس بلافاصله به آن دانشگاه منتقل می شوند، در کارنامه دانشگاه مبدا ثبت می گردد.
  • در صورتی که دانشجویان قصد مهمان شدن در دانشگاه های خارج از کشور را دارند، حداکثر تا دو نیمسال می توانند مهمان شوند.
  • دانشجویانی که در دانشگاه های خارج از کشور مهمان شده اند، پس از پایان دوره مهمانی، باید سرفصل و کارنامه دروس گذرانده شده را به آموزش دانشکده تحویل دهند تا نسبت به تطبیق سازی آن ها تصمیم گرفته شود.
  • درس های دانشجویانی که از دانشگاه های دیگر اقدام به مهمان شدن در دانشگاه صنعتی شریف می کنند، اعم از ردی یا قبولی، در کارنامه آن ها باقی می ماند.

شرایط تطبیق واحد دانشجویان انتقالی

شرایط تطبیق واحد دروس دانشجویان انتقالی، از دانشگاه های ایران، به شرح زیر است:

  • درس های بالاتر از نمره 12 به عنوان قبولی حساب می شود.
  • درس هایی که نمره آن ها مابین 10 و 12 است، با تصمیم دانشکده رد یا قبول حساب می شود.
  • درس هایی که نمره آن ها از 10 پایین تر است مردود به حساب می آید.
  • دانشجویان مجاز به اخذ مجدد دروسی که در آن قبول شده اند، نخواهند بود.

شرایط تطبیق واحد دروس دانشجویان انتقالی از دانشگاه های خارج از کشور، شامل موارد زیر است:

  • دانشجویان باید کارنامه تایید شده دانشگاه مبدا توسط سفارت ایران را به دانشگاه مقصد تحویل بدهند.
  • کارنامه تایید شده و تطبیق واحدهای آن توسط دانشکده مقصد بررسی خواهد شد.

شرایط تطبیق واحد فارغ التحصیلان و دانشجویان انصرافی یا اخراجی

در صورتی که از زمان فارغ التحصیلی، انصراف و یا اخراج بیش از 5 سال نگذشته باشد، واحدهای با شرایط زیر تطبیق خواهند یافت (البته فاصله زمانی ذکر شده در دانشگاه های مختلف، متفاوت است):

  • دانشجویانی که مجدد در همان دانشگاه (در اینجا صنعتی شریف) و همان رشته شروع به تحصیل می کنند، نمرات بالای 10 آن ها در کارنامه ثبت می شود.
  • دانشجویانی که در همان دانشگاه اما در رشته دیگری شروع به تحصیل می کنند، نمرات بالای 10 آنان که از نظر دانشکده قابل تطبیق باشد، در کارنامه ایشان ثبت خواهد شد.
  • دانشجویانی که از دیگر دانشگاه های سطح یک، وارد این دانشگاه می شوند، تنها نمرات بالای 12 آنان به صورت قبولی در نظر گرفته می شود.
  • دانشجویانی که از دیگر دانشگاه ها (به جز دانشگاه های سطح یک) وارد این دانشگاه می شوند، تنها دروس عمومی دارای حداقل نمره 12، برای آن ها قبول در نظر گرفته می شود.

شرایط تطبیق واحد دانشجویان تغییر رشته ای 

معادل سازی درس های دانشجویانی که تغییر رشته می دهند، با توجه به شرایط زیر انجام می شود:

  • درس هایی که با تشخیص دانشکده دارای همپوشانی کافی باشند، پذیرفته شده و نمره آن در کارنامه باقی می ماند (اما در معدل محاسبه نمی شود).
  • درس هایی که به تشخیص دانشکده دارای همپوشانی لازم نباشند نیز در کارنامه ثبت می شوند اما در معدل و تطبیق ملاک نمی باشد.
  • درس های مردودی نیز عینا در کارنامه باقی می مانند و در معدل محاسبه می شوند.

مراحل تطبیق واحد

ممکن است برای دانشجویان این سوال پیش بیاید که چگونه و از چه طریقی باید اقدام به معادل سازی دروس نمایند و مراحل آن به چه ترتیب است؟ در ادامه مراحل تطبیق واحد شرح داده شده است:

  • در ابتدا باید در روزهای ابتدایی ورود به دانشگاه اقدام به معادل سازی دروس نمایید. البته با توجه به مواردی که در شرایط تطبیق واحد ذکر شد، ممکن است برخی از دانشگاه ها حتی تا دومین ترم ورود دانشجو نیز مهلت تعیین کرده باشند، اما بهتر است زودتر اقدام کنید.
  • جهت انجام این کار باید به آموزش دانشکده خود مراجعه نمایید و از جزئیات انجام معادل سازی مطلع شوید و درخواست تطبیق واحد خود را مطرح کنید.
  • پس از درخواست دانشجو، دانشگاه مقصد اقدام به پیگیری نمرات دانشجو از دانشگاه مبدا خواهد کرد.
  • پس از پاسخ دانشگاه مبدا، دانشجو باید فرم های لازم  را پر نماید.
  • در این مرحله درخواست دانشجو و نمرات وی مورد بررسی آموزش مرکز استان قرار خواهد گرفت.
  • در نهایت پس از تایید آموزش مرکزی، دروس دانشجو در دانشگاه مقصد تطبیق خواهد یافت.

هزینه تطبیق واحد

دانشگاه ها جهت انجام فرآیند معادل سازی دروس، هزینه ای را در نظر گرفته اند. این هزینه به ازای هر واحد درسی در دانشگاه آزاد، معادل با یک سوم شهریه متغیر درس مربوطه، مطابق با آخرین دستورالعمل شهریه می باشد. در دانشگاه پیام نور نیز به ازای معادل سازی هر واحد درسی، شهریه متغیر یک واحد درسی خودخوان طبق جدول شهریه نیمسال تحصیلی که در آن تقاضای تطبیق واحد داده شده است، اخذ می گردد.

 

سوالات متداول

1- امکان معادل سازی چه درس هایی وجود دارد؟

درس هایی که دارای اشتراک محتوایی کافی باشند و دانشجو حداقل نمره لازم را کسب کرده باشد، امکان معادلی سازی را دارند.

2- شرایط تطبیق دروس در دانشگاه های مختلف به چه صورت است؟

شرایط اختصاصی تطبیق دروس دانشگاه های مختلف به تفصیل در متن مقاله آورده شده است.

3- حداقل نمره لازم در مقطع کارشناسی برای تطبیق واحدها چقدر است؟

حداقل نمره تعیین شده در دانشگاه های مختلف متفاوت است، اما معمولا نمره 12 تعیین شده است.

سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…



دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

۶ نظر
  1. امیر

    سلام و وقت بخیر ، بنده دانشجوی روزانه ورودی ۱۴۰۰ هستم میخواستم بدونم اگه تو کنکور امسال مجددا دانشگاه روزانه قبول بشم و از دانشگاه فعلی انصراف بدم ، میتونم دروس مشترک رو تطبیق بدهم؟ و همچنین آیا میتوان دروس پایه رو هم مانند ریاضی و فیزیک و شیمی رو تطبیق بدم؟ بسیار ممنون میشم اگه پاسخ دهید.

    • ایران مشاوره

      با سلام و وقت بخیر دوست عزیز
      معمولا دانشگاه های سراسری واحد های عمومی را تطبیق می دهند اما در خصوص واحد های تخصصی دانشگاه مقصد تصمیم گیرنده است.

  2. نگین

    سلام وقتبخیر
    من ۳ ترم نقاشی در تهران مرکز بدون ازمون خوندم و اواسط ترم ۴ بدون انصراف و گفتن به دانشگاه دیگه نرفتم
    الان که کنکور دادم و دولتی قبول بشم میتونم تطبیق معدل انجام بدم؟
    اگه میشه تطبیق رو انجام داد، کجا و چجوری باید انجامش بدم ؟
    ممنون

    • ایران مشاوره

      با سلام و وقت بخیر دوست عزیز
      تطبق دروس معمولا در درس های عمومی اتفاق می افتد و این ملاک تطبیق دروس به دانشگاه مقصد بستگی دارد.
      کار تطبیق واحد های درسی را آموزش دانشگاه انجام می دهد.

    • سمیرا

      سلام،من سال ۹۱ فارغ تحصیل لیسانس کامپیوتر از دانشگاه غیر انتفاعی شدم،امسال ترم بهمن دانشگاه غیر انتفاعی لیسانس معماری قبول شدم،ایا شرایط تطبیق داحد دارم؟

    • ایران مشاوره

      با سلام و احترام، با موافقت واحد آموزشی دروس مشابه بین دو رشته تطبیق داده می شود.

دریافت مشاوره