طرح درس چیست؟

سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید

تماس با مشاوران متخصص ایران مشاوره از طریق تلفن ثابت از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل

تماس از سراسر کشور : 9099072938

در صورت عدم دسترسی به تلفن ثابت و یا دریافت مشاوره نیم بها کلیک نمایید

طرح درس عبارتی آشنا برای بسیاری از معلمان و مدیران است، اما ممکن است این سوالات برای شما ایجاد شود که طرح درس به چه معناست؟ استفاده از طرح درس چه لزومی دارد؟ و یا اینکه چگونه طرح درس مناسب کلاس خود را بنویسم؟

طرح درس باعث افزایش کیفیت و بازدهی آموزش معلم و یادگیری دانش آموزان می شود و به همین دلایل داشتن طرح درسی متناسب با محتوای درس و نیاز دانش آموزان، به معلمان توصیه می شود. در این مقاله تمامی آنچه که که نیاز است آموزگاران درباره طرح درس بدانند، شرح داده شده است.

طرح درس چیست؟

طرح درس یک برنامه ریزی هدفمندانه است که باعث سازماندهی افکار و اندیشه های معلم در طی فرآیند تدریس می شود. در واقع طرح درس یک نقشه راه و چارچوب است که معلمان بسته به محتوای درس و هدف های آموزشی و توانایی دانش آموزان تدوین می کنند. طرح درس همان شکل مکتوب و نوشته شده پیش بینی ها و افکار معلم پیش از شروع کلاس است. به این ترتیب با نگارش طرح درسی دقیق، معلم می تواند کلاس خود را به راحتی اداره کند. 

اهمیت و فواید استفاده از طرح درس

داشتن یک طرح درس مناسب می تواند فواید بسیار زیادی برای معلمان و دانش آموزان داشته باشد. به عنوان مثال:

در واقع طرح درس باعث می شود که معلمان فرآیند تدریس و آموزش را هدفمندانه و در یک چارچوب مشخص شروع کنند، با نظم فرآیند را پیش ببرند و در زمان مناسب به پایان برسانند.

انواع طرح درس

طرح درس بر اساس آن مقدار بازه زمانی که در بر می گیرد می تواند انواع مختلفی داشته باشد و کوتاه مدت یا بلند مدت باشد. معمولا طرح درس ها به صورت روزانه، ماهانه، ترمی و یا سالانه تهیه می شوند.

طرح درس روزانه یا جلسه ای

طرح درس روزانه یا جلسه ای جزئی ترین نوع طرح درس است. طرح درس کوتاه مدت شامل برنامه ریزی هدفمند برای یک روز یا یک جلسه کلاسی است. در این زمان بندی تمامی فعالیت ها به صورت دقیق زمان بندی می شوند و به این ترتیب از هدر رفتن زمان در کلاس جلوگیری خواهد شد. همچنین تمام پیش نیازها و روش هایی که باعث تفهیم بهتر مطالب به دانش آموزان می شود نیز، در این طرح درس مورد توجه قرار می گیرند.

طرح درس ماهانه

طرح درس ماهانه در مقایسه با روزانه، جزئیات کم تری دارد. در این طرح درس مواردی مانند امتحانات کلاسی مشخص می شود. همچنین برای نگارش طرح درس ماهانه از تقویم استفاده می شود تا تعطیلات رسمی موجود در طی ماه مشخص شوند. به این ترتیب معلمان با آگاهی تعطیلی ها می توانند برنامه درسی را طوری تنظیم و زمان بندی کنند که به تدریس تمام مطالب و سرفصل ها برسند.

طرح درس ترمی یا سالانه

این طرح درس یک برنامه ریزی طولانی مدت جهت تدریس تمام مطالب کتاب درسی است. به این ترتیب با توجه به حجم کتاب درسی، تعطیلات رسمی تقویم و تعداد روزهای آموزشی موجود در طی ترم یا سال، می توان یک طرح درس هدفمندانه نگارش کرد.

هنگام نوشتن طرح درس باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

معمولا یک سری از نکات بین طرح درس های مختلف مشترک است. البته بسته به درس، ممکن است معلم موارد دیگری را نیز در طرح درس، مدنظر قرار دهد و لزوما تمام طرح درس ها به یک شکل نوشته نمی شوند، اما توجه به موارد زیر، می تواند دید بهتری برای نوشتن طرح درس به شما بدهد.

نکات طرح درس روزانه

در طرح درس روزانه باید تمام جزئیات تدریس و فعالیت معلم ذکر شود. مواردی که در طرح درس روزانه یا جلسه ای مطرح می شوند، عموما شامل نکات زیر هستند:

نکات طرح درس ماهانه

طرح درس ماهانه از طرح درس سالانه جزئی تر و از طرح درس روزانه کلی تر است. مواردی که در طرح درس ماهانه معمولا مطرح می شوند، شامل نکات زیر هستند:

نکات طرح درس سالانه یا ترمی

طرح درس سالانه به معلمان کمک می کند تا فعالیت های یک ترم یا سال خود را با نظم و سر موقع به پیش ببرند. مواردی که در طرح درس سالانه مطرح می شوند شامل این نکات هستند:

نحوه نگارش طرح درس

شاید نگارش طرح درس برای اولین بار کمی سخت باشد، اما در نظر داشتن موارد زیر می تواند کمک کننده باشد.

نوع طرح درس را انتخاب کنید

ابتدا یکی از انواع طرح درس روزانه، ماهانه یا سالانه را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که هر چه طرح درس کوتاه مدت تر باشد، جزئیات بیشتری را باید مدنظر قرار دهید. به عنوان مثال در طرح درس روزانه حتی مدت زمان لازم برای حضور و غیاب دانش آموزان نیز باید مدنظر قرار بگیرد.

از تقویم استفاده کنید

استفاده از تقویم به شما کمک می کند تا به تعطیلی های پیش رو آگاهی داشته باشید. ممکن است تعداد تعطیلی ها در برخی ماه ها زیاد باشد و به این ترتیب شما با دانستن تاریخ این تعطیلی ها می توانید برنامه خود را به گونه ای تنظیم کنید که یکدست باشد.

برنامه ریزی و زمان بندی کنید

سپس سرفصل ها و دروس را با توجه به زمان مورد نیاز جهت تدریس، تقسیم بندی کنید. برخی سرفصل ها ممکن است برای دانش آموزان سخت باشند و تعداد جلسات و زمان بیشتری برای آموزش و ارزشیابی دانش آموزان مورد نیاز باشد.

نمونه طرح درس

معمولا به معلمان توصیه می شود از طرح درس های آماده استفاده نکنند، زیرا هر طرح درس باید با توجه به سطح امکانات مدرسه و توانایی یادگیری دانش آموزان طراحی شود و طرح درس های آماده معمولا کارایی لازم را برای معلمان به همراه نخواهند داشت. در اینجا برای آشنایی با نحوه دسته بندی، دو نمونه طرح درس قرار داده شده است.

نمونه طرح درس روزانه

همانطور که گفته شد، یک قالب معین و مشخص برای طرح درس وجود ندارد و معلمان می توانند طرح درس مورد نیاز خود را به دلخواه نگارش کنند. در نمونه زیر که برای یک جلسه آموزش از کتاب علوم سوم تهیه شده است، این موارد در نظر گرفته شده اند:

نمونه طرح درس سالانه

در نمونه طرح درس سالانه زیر که مربوط به علوم پایه سوم است، ابتدا سال تحصیلی به ماه ها و هفته های آموزشی تقسیم شده است. سپس فصل و عنوان درسی که قرار است در هر جلسه تدریس شود، نوشته می شود و در آخر هدف کلی و فعالیت های تکمیلی مربوط به هر جلسه آموزشی ذکر شده است. همانطور که ملاحظه می کنید در طرح درس سالانه به جزئیات پرداخته نمی شود.

سوالات متداول

1- طرح درس چیست؟

طرح درس یک برنامه ریزی هدفمندانه است که باعث سازماندهی افکار و اندیشه های معلم در طی فرآیند تدریس می شود.

2- انواع مختلف طرح درس کدام است؟

انواع طرح درس به سه دسته روزانه، ماهانه و سالانه تقسیم می شوند.

3- آیا استفاده از طرح درس های آماده موثر است؟

طرح درس های آماده معمولا کارایی لازم را برای معلمان به همراه نخواهند داشت و بهتر است طرح درس توسط شخص معلم طراحی شود.

سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید

تماس با مشاوران متخصص ایران مشاوره از طریق تلفن ثابت از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل

تماس از سراسر کشور : 9099072938

در صورت عدم دسترسی به تلفن ثابت و یا دریافت مشاوره نیم بها کلیک نمایید

سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…